003 (8)

17

nych, w metabolizmie komórkowym wielu tkanek. Zasadniczo jest syntetyzowana w procesie glukoneogenezy. Insulina stanowi najważniejszy hormonalny regulator przemiany energii u przeżuwaczy. Hormon ten, regulujący przemianę węglowodanów, tłuszczów i białek powoduje zwiększony transport glukozy do tkanek insulinozależnych i komórek wrażliwych na działanie insuliny. Należą do nich m. in. mięśnie szkieletowe, tkanka tłuszczowa, wątroba, gruczoł mleczny, pęcherzyki nasienne, chrząstka, skóra, nerwy obwodowe, przysadka mózgowa, leukocyty i fibroblasty. Glukoza ulega w organizmie spaleniu, dostarczając mu energii lub może być magazynowana w postaci glikogenu wątrobowego, mięśniowego lub tłuszczu zapasowego. Pod wpływem insuliny wzrasta też pobieranie z krwi wolnych kwasów tłuszczowych i aminokwasów. U dorosłych przeżuwaczy na biosyntezę i wydzielanie insuliny wywierają wpływ LKT. Infuzje propionianu bardziej podnoszą poziom insuliny we krwi, aniżeli infuzje glukozy lub maślanu. Poziom insuliny podnoszą też infuzje aminokwasów.

Tak więc insulina wzmaga utylizację glukozy w komórkach, pobudza syntezę tłuszczów (lipogenezę), wzmaga również syntezę białka. Poziom insuliny we krwi odzwierciedla aktywność anabolicznych procesów, zachodzących w ciele zwierząt. Podwyższony jej poziom świadczy o natężeniu procesu magazynowania energii i białka w organizmie [28]. Injekcja insuliny u krów zwiększa szybkość przenikania różnych metabolitów z krwi do żwacza, wywołuje u zwierząt na czczo ożywienie w nim fermentacji, wzmaga też pośrednio rozkład błonnika, co objawia się wzrostem ilości glukozy w żwaczu. Obniża się przy tym ilość LKT i kwasu mlekowego. Zmniejsza się poziom amoniaku, natomiast wzrasta ilość aminokwasów, białka i organicznych związków siarki. Insulina normalizuje zaburzoną przemianę materii i motorykę żwacza przy atonii u krów [54], Wydzielanie insuliny stymuluje hormon wzrostowy. Jest on antagonistą insuliny, ponieważ hamuje utylizację glukozy w komórkach, wzmaga lipolizę i przeciwdziała hipoglikemii. Pobudza on wzrost tkanek i komórek, ponieważ wzmaga syntezę białka. Działanie wzrostowe STH odbywa się za pośrednictwem somatomedyn, hormonów syntetyzowanych w wątrobie pod wpływem STH, w obecności insuliny. Pobudzają one proliferację komórek w wielu tkankach. U krów mlecznych insulina i GH regulują rozdział substancji odżywczych między gruczołem mlekowym, a innymi tkankami. STH uważany jest za jeden z głównych hormonalnych regulatorów procesów anabolicznych i wzrostowych. Hormon wzrostowy współdziała z hormonami tarczycy :