019 (15)

38 Kiedy d/ecko i jego rodz.ce pot'zebujq pomocy

wychowawczych. Zachęcąją oni dziecko do wymiany werbalnej i dzielą się z nim sposobem rozumowania leżącym u podstaw ich sposobu postępowania. Cenią oni autoekspreąję dziecka na równi z jego respektem dla autorytetu, pracy i tym podobnych wartości. Według Diany Baumrind dostępne dane wskazują na to, że w lakim wychowaniu zachodzi zjawisko syntezy i wzajemnego równoważenia się przeciwstawnych sil tradycji i innowacji, dywergencji i konwergencji, akomodacji i asymilacji, współpracy i niezależnej ekspresji, tolerancji oraz pryncypialnej nieustępliwości. Autorka nazywa to wychowaniem „autorytatywnym” (nie autorytarnym!)¹⁴.

Demokratyczne wychowanie

Robert MacKenzie, opisując tak zwane ..demokratyczne podejście” autorytatywnego rodzica, skupia się na następujących zagadnieniach.

Przekonania rodziców

•    Dzieci są zdolne do samodzielnego rozwiązywania problemów.

•    Dzieci powinny mieć swobodę wyboru i należy im pozwalać wyciągać wnioski z konsekwencji własnych decyzji.

•    Zachęta to skuteczny sposób motywowania do współpracy.

Władza i kontrola

•    Dzieciom powierza się tylko taki zakres władzy i kontroli, z jakim są w stanie radzić sobie w sposób odpowiedzialny.

¹¹ D Baumrincl. Rcaring competent cluUlren, w: Ckiid Deuełopmmt Today and Tomorrow, San Francisco: Jossey-Bftss 1989.

ii i .y rot wiązywania problemów

•    i    nu współpracy.

•    VV vr i ywu.sz ty - wygrywam ja (dziecko i rodzic wygrywąją).

•    «t|niiir nu wzajemnym szacunku.

•    I l/iiri i.ą aktywny mi uczestnikami procesów roz wiązy -sn umil problemów.

i m i/ m\' dzieci przy takim podejściu ?

•    i idpowiedzialności.

•    Współpracy.

•    Nle/uloźności.

•    ! >111 imlui dla reguł i autorytetu.

•    Humokontroli.

•ul 1111 fi u ji i dzieci na takie podejście?

•    I < piej współpracują.

•    M/iiil/icj sprawdzają granice, do jakich mogą się posunąć.

•    tini* rozwiązują problemy.

•    I'«iwużnicj traktują słowa rodziców¹⁵.

i Im iejętności rodzicielskie

I h. i /uhhm Act mówi o zdolności rodziców do wychowywania ■ I • I m w zdrowiu moralnym, fizycznym i emocjonalnym. Wy-itiMWii in wielu bynąjmniej nie łatwych umiejętności — w części idących się na zdrowym rozsądku, w części na intuicji .....nu empatii (zdolności dowidzenia spraw z perspektywy

I .1 MucKonzie, Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Jasne reguły poma-|ą/V " ywać, przeł. O. Waśkiewicz, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo l I lni livno 2007.