074

Niektórzy badacze rozpoznali w tej ekspresyjnie przedstawionej postaci 7. okrytą płaszczem i hieratycznymi rysami twarzy (herma pochodząca z Efezu) Heraklita, który właśnie pochodzi! z Efezu.

|. TALES

1. Filozoficzne twierdzenia przypisywane Talesowi

O Talcsic^{1 2}, który prawdopodobnie nie napisał żadnego dzieła, informacji dostarcza nam Arystoteles przekazując o nim, co następuje:

1

Tales urodził się w Milecie. Nie znamy dokładnych dat urodzenia i śmierci (niepewne jest zresztą określenie dat dotyczących wszystkich presokra tyków). Wydaje się, żc żył współcześnie z Solonem i Krezuscm. Ponieważ Tales zapowiedział zaćmienie słońca, próbowano określić datę tegoż zaćmienia w nadziei, że w ten sposób da się też ustalić chronologię życia tego. kto jc przewidział. Niestety, wyniki nadal pozostały niepewne: niektórzy wskazywali na zaćmienie z 610 r. przed <’hr., natomiast obecnie większość wskazuje na zaćmienie z 585 r. przed Chr. Gdyby tak było. to logicznie można hy umieścić datę urodzenia naszego filozofa w ostatnich dziesięcioleciach wieku VII, zaś datę śmierci około połowy wieku VI. Pawdopodobnie nie popełnimy błędu umieszczając działalność Talcsa w pierwszej połowie VI wieku. Oprócz tego, że był filozofem i uczonym, był także roztropnym politykiem. Warto zauważyć, że źródła mówią o zaangażowaniu politycznym niemal wszystkich preso-kralyków. Diogcnes Laerlios. I, 25, mówi: «Wydajc się. żc również w sprawach publicznych udzielał Tales najlepszych rad. lak więc. kiedy Krczus wysłał do Miletu poselstwo z propozycją zawarcia przymierza, Tales temu się przeciwstawił i później, gdy Cyrus zwyciężył, miasto dzięki temu właśnie zostało uratowane* (= Diels-Kranz.

2

A 1:1. Krońska).

N.B. - Jeśli idzie o wszystkich presokratyków, to nieodzownym punktem odniesienia jest zbiór świadectw i fragmentów przygotowany do wydania najpierw przez H. Diełsa. a potem zweryfikowany i na nowo opracowany przez W. Kranza: Die IraRtnente der Vorsokrańker. pierwsze wydanie 1903, wydanie szóste, w 3 tomach. Berlin 1951-1952, wielokrotnie przedrukowywane.

Czytelnik winien pamiętać, żc w wypadku cytowania Dielsa-Kranza pierwsza cyfra wskazuje na rozdział (odpowiada on także liczbie porządkowej, pod którą umieszczony jest poszczególny filozof), umieszczona po niej duża litera alfabetu "skazuje, czy chodzi o świadectwo pośrednie (litera A), czy też o fragment (litera B): cyfra umieszczona po literze wskazuje na numer, który' został danemu świadectwu