0000041

realna nadzieja, że architekci przy projektowaniu nowych osiedli będą brali pod uwagę także i potrzeby inwalidów.

Dla polepszenia bytowych warunków paraplegików, a także dla umożliwienia pełnej resocjalizacji i aktywności zawodowej, należy usprawniać sposób przydziału mieszkań przez kwaterunek oraz spółdzielczość mieszkaniową. Można to przeprowadzić poprzez wprowadzenie pewnych zmian w ustawodawstwie oraz w drodze zarządzeń administracyjnych, np. należy skrócić do minimum czas oczekiwania na mieszkanie parterowe. Te postulaty mają uzasadnienie z punktu widzenia nie tylko ogólnoludzkiego, ale i ekonomicznego. Integracja socjalna i zawodowa tych inwalidów odciążyłaby szpitale oraz ciągle rosnące zapotrzebowanie na budowę domów opieki społecznej.

Przystosowanie zawodowe paraplegików

Wzrastające możliwości przywracania do życia społecznego i narastającej świadomości za resocjalizację spowodowały, że rehabilitacja zawodowa stała się niezbędnym ogniwem całego procesu leczenia usprawniającego.

Wg danych Guttmanna z Ośrodka Stoke-MandeviIle — Anglia 76,5% leczonych tam paraplegików jest czynna zawodowo, z tego 67% pracuje w pełnym wymiarze godzin.

Jak wykazały badania, odpowiednio przeszkolony i zatrudniony paraplegik nie będzie pracownikiem deficytowym. Jego

Tabela XVI

Sposób poruszania się	Tetraplegia			Paraplegia
	c,	C0		D,	D«	Di-j	L a
Typowy fotel inw.		dr	dr	+	+	+	+
Fotel inwalidzki
ster. elektr.	+	+
Chodzenie w aparatach	—	—	—	—	dr	4-	4-
Przystosowany do prowa-
dzenia auta	—	—	dr	dr	+	+	+
Korzystanie ze środków
komun, publicznej	—	—	—	—	—		-f-

zatrudnienie jest całkowicie uzasadnione nie tylko względami społecznymi, ale również ekonomicznymi. Ze względów praktycznych, przydatnych dla ekspertyzy zawodowej, można podzielić porażonych na trzy grupy:

1.    Porażenie występujące wskutek urazów rdzenia szyjnego z pełnym wypadnięciem czynności kończyn dolnych, tułowia oraz z częściowym wypadnięciem czynności kończyn górnych.

2.    Wysokie uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku piersiowym z pełnym wypadnięciem czynności kończyn dolnych oraz częściowym mm. tułowia przy zachowanej funkcji kończyn górnych.

3.    Niżej umiejscowione uszkodzenie rdzenia kręgowego z częściowym wypadnięciem czynności niskich części tułowia oraz częściowo kończyn dolnych.

Inwalidzi pierwszej i drugiej grupy poruszają się jedynie za pomocą fotela inwalidzkiego. Zaliczani do trzeciej grupy mogą poruszać się samodzielnie, w ograniczonym jednak zakresie. Także i w tej grupie podstawowym środkiem lokomocji jest wózek inwalidzki.

Rehabilitacja zawodowo-socjalna

Pierwszym etapem wdrożenia w rehabilitację zawodową jest ergoterapia, która zabezpiecza wczesną preorientację zawodową. Świadomość chorego, że już w czasie leczenia myśli się o jego przyszłości stwarza przychylny klimat dla jego stanu psychicznego, co przyspiesza i ułatwia jego rehabilitację i resocjalizację.

Wczesna preorientacja zawodowa pozwala na rozpoznanie uzdolnień i zainteresowań leczonego paraplegika, z tego względu powinna zabezpieczyć możliwość praktycznej oceny na stanowiskach przy warsztatach stolarskich, tkackich, ślusarskich, radiotechnicznych, ceramicznych, a niekiedy i zegarmistrzowskich. Uzdolnienia oraz zamiłowanie do wykonywania pewnych zawodów, jakie wykazują leczeni, są również cenną wskazówką w dalszym ewentualnym ich szkoleniu zawodowym. Jest to szczególnie ważne u osób nie posiadających żadnego zawodu lub wymagających przezawodowania. Ostateczny głos o kierunku szkolenia zawodowego powinny mieć ośrodki szkoleniowe lub działy rehabilitacji podstawowej przy spółdzielniach inwalidzkich, które znają swoje możliwości i po-

187