83
Wyniki zachowawczego leczenia dyskopatii lędźwiowej
4. U 57 chorych jako leczenie zasadnicze i jedyne stosowano igłoterapię, tj. akupunkturę we własnej modyfikacji. Zabieg polega na wstrzykiwaniu podskórnym 0,2 ml 10% roztworu NaCl w wybrane punkty bólowe wzdłuż nerwu kulszowego. Igły jednorazowego użytku pozostawiano ze względów psychologicznych w miejscu ukłucia przez ok. 10 min. Na jeden zabieg składało się 3—6 wkłuć. Zabiegi powtarzano codziennie do 10 (3,7).
5. Następną grupę stanowiło 46 chorych leczonych różnymi metodami. Były to przypadki oporne, których żadna z wybranych metod nie przyniosła poprawy, dlatego zalecono następną.
6. Oddzielnie w grupie 35 osób obserwowanych w Klinice i ambulatorium próbowano skuteczności elektrostymulacji przeciwbólowej, stosując elektrodę czynną na punkty bólowe. Zabiegi wykonywano codziennie, w sumie 5—10 zabiegów zależnie od wyniku.
7. Ostatnią grupę stanowiło 112 chorych, którzy byli uprzednio operowani 1 lub więcej razy z powodu dyskopatii w różnych ośrodkach neurochirurgicznych. Na podstawie katamnezy oceniono skuteczność tego radykalnego sposobu leczenia (10).
Dla oceny bólu i skuteczności leczenia brano dwa parametry: natężenie bólu i czas trwania, co równało się czasowi pobytu w klinice. Natężenie oceniano wg przyjętej u nas skali (4).
0 = bez bólu,
1 = ból nie utrudniający chodzenia i pracy,
2 = ból utrudniający chodzenie i pracę,
3 = ból wymagający przyjęcia pozycji leżącej,
4 = ból wywołujący zmiany w zachowaniu się.
Wszyscy przyjęci do kliniki mieli ból w stopniu 3—4.
Ze skalą tą koreluje liczba stwierdzonych objawów korzeniowych, która musi być także wykładnikiem natężenia bólu (4). Najczęściej, gdyż we wszystkich prawie przypadkach, występuje objaw Lasegue'a. W silniejszym bólu obok tego objawu jest obecny także objaw Fajernsztajna-Krzemickiego. W jeszcze silniejszych występują kolejne dwa objawy, tj. objaw Neri i kaszlowy Dejerine'a.
WYNIKI 1 OMÓWIENIE
W tab. 1 przedstawione są poszczególne grupy chorych i średni czas leczenia w klinice do uzyskania poprawy w stopniu 0—1. Oddzielnie omówione są wyniki elektrostymulacji, którą stosowano także ambulatoryjnie. Także oddzielnie przedstawione są dane o wynikach leczenia operacyjnego.
Tabela 1 Wyniki leczenia
Metoda leczenia |
Liczba chorych |
Średni czas |
Wynik pozytywny |
Leżenie |
82 |
23 dni |
80% |
Hydrokortyzon |
93 |
25 dni |
83% |
Fizykoterapia |
85 |
26 dni |
84% |
Igloterapia |
57 |
24 dni |
60% |
Różne |
46 |
48 dni |
80% |
Razem |
363 |