0000104

103

Leczenie rwy kulszowej wyciągiem lędźwiowym

Pas lędźwiowy zakładano u chorych leżących na poziomym łóżku szpitalnym, a linka wyciągowa przebiegała od dolnej części pasa pod kątem 30° do bloczka zamocowanego na oparciu łóżka. Wyciąg stosowano 2 X dziennie po 30 min, początkowo zwiększając, a następnie — pod koniec leczenia — zmniejszając obciążenie. Maksymalne obciążenie wyciągu wynosiło u kobiet przeciętnie 21 kg, a u mężczyzn 32,5 kg. Okres leczenia wyciągiem trwał od 8 dni do 8 tygodni, zależnie od uzyskanej poprawy stanu chorego. Średnia długość leczenia wyciągiem wynosiła 25 dni. Tylko w kilku przypadkach wyraźnego pogorszenia przerwano stosowanie wyciągu. Czas leczenia klinicznego zarówno chorych n.l.w., jak i l.w. był podobny i wynosił odpowiednio 33 i 35 dni.

Wyniki leczenia obu grup chorych przedstawiono w tab. 2.

Tabela 2 Wyniki leczenia

l.w. (150)    n.l.w. (75)

Poprawa ogółem duża mała

Brak poprawy Pogorszenie

137 (91,3°/o) 71 (47,3%) 66 (44,0%) 10    (6,7%)

3    (2,0%)

67 (89,3%) 37 (49,3%) 30 (40,0%) 5 (6,7%) 3 (4,0%)

Za dużą poprawę uznano całkowite ustąpienie bólów i objawów rozciągowych oraz zwiększenie ruchomości kręgosłupa lędźwiowego; za poprawę małą — zmniejszenie się nasilenia bólów i objawów rozciągowych. Początek poprawy w obu grupach chorych przypadał średnio na 11 dzień pobytu w klinice. Uzyskane wyniki leczenia były jednakowe w obu grupach chorych.

Uważa się, że cofnięcie się przepukliny jądra miażdżystego lub zmniejszenie uwypuklenia tarczy międzykręgowej najłatwiej może nastąpić w początkowym okresie choroby. _U chorych tych nie stwierdza się odchyleń do normy w zdjęciach przeglądowych kręgosłupa lub obserwuje się jedynie nieprawidłowości w ustawieniu odcinka lędźwiowego. W związku z tym porównano wyniki leczenia wyciągiem chorych wykazujących wyłącznie nieprawidłowe usta wienie kręgosłupa i chorych ze zmianami deformacyjnymi w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Różnica była nieistotna (test chi², p> 0,4). Tak więc stosowany przez nas wyciąg nie był bardziej skuteczny nawet w najmniej zaawansowanych zmianach w tarczycy międzykręgowej.

Obserwowane przez nas negatywne wyniki leczenia wyciągiem mogły być spowodowane niewłaściwym ułożeniem chorych, jak również stosowaniem zbyt małych obciążeń. Judovich (1955) udowodnił na podstawie dokładnych pomiarów, że obciążenie wyciągu równe 26% wagi ciała było potrzebne do przezwyciężenia siły tarcia. U naszych chorych średnie maksymalne obciążenie wyciągu nie przekraczało ok. 40%, a przeciętnie stosowane — ok. 30% wagi ciała. Było ono zbyt małe również w świetle danych Cyriaxa (1962). Zdaniem De Seze'a i Levernieux siła trakcji 730 funtów jest konieczna do poszerzenia przestrzeni międzykręgowej na wysokości L₄—L₅ o 1,5 mm. Wydaje się więc, że w stosowanym przez nas wyciągu większość siły trakcji zostawała zużyta na pokonanie tarcia.

Aby przekonać się, czy obciążenie wyciągu odgrywało jakąkolwiek rolę, porównano stopień występowania poprawy u chorych z maksymalnym obciążeniem wyższym i niższym od przeciętnego dla każdej płci (wyłączono z porównania wartości ±    10% przeciętnego maksymalnego obciążenia) i nie

stwierdzono istotnej różnicy (test chi², p>0,4).