16

i polityczne realia współczesnego świata poprzez pryzmat pojęcia indy-genizacji nowoczesności i tworzenia się systemu kultury kultur. Rzecz w tym, że niegdysiejsze kultury tubylcze w różny sposób wyznają dziś ideologię kulturalizmu, poszukując w konstruowanym systemie własnej odrębnej tradycji znaków tożsamości, które przeciwstawione są kulturze Białych. Własna kultura staje się zatem nie tylko znakiem odrębności, ale poprzez podkreślanie¹ jej swoistości i zwartości — powodem do dumy. Antropologowie przestali już być tymi, którzy decydują, co powinno być kulturą danego społeczeństwa i jakie posiada ona cechy. O tym właśnie zjawisku mówi nam Sahlins, który zainicjował rozważania nad globalizacją i nową lokalnością, pomieszczone w niniejszym rozdziale. Nieodłącznym elementem tak pojmowanej „kultury” jest termin „polityka”. W ramach promowania preferowanej konstrukcji kultury, wszystko, co się z nią wiąże, ma charakter polityczny. Teoria kultury jest często bezradna w świecie, „w którym zbyt wiele głosów mówi jednocześnie, świecie, w którym synkretyzm i parodystyczna inwencja stają się regułą, a nie wyjątkiem, w zurbanizowanym, wielonarodowym świecie instytucjonalnej tymczasowości — gdzie amerykańskie ubrania produkowane w Korei noszone są przez młodych ludzi w Rosji, gdzie «korzenie» każdego są w pewnym stopniu podcięte — w takim świecie coraz trudniejszą rzeczą staje się połączenie ludzkiej tożsamości i znaczenia ze spójną « kulturą* czy «językiem»” (Clifford, 1992, s. 11).

Rodzi się oczywiste pytanie: Jak uprawiać antropologię w tak zmienionych warunkach, jak będzie ona wyglądała w kolejnym stuleciu? Spróbujemy odpowiedzieć sobie na to pytanie w uwagach końcowych.