ROZDZIAt 6 Korzyści skali, niedoskonała konkurencja i handel,.. 175
Założenia modelu. Analizę rozpoczynamy od opisania popytu, z którym styka się reprezentatywna monopolistycznie konkurencyjna firma. Na ogół można oczekiwać, że firma powinna sprzedawać tym więcej, im większy jest całkowity popyt w gałęzi i im wyższe są ceny rywali. Jednocześnie spodziewamy się też, że firma będzie sprzedawać tym mniej, im więcej jest firm w gałęzi oraz im wyższa jest ustalana przez nią cena. Konkretne równanie funkcji popytu firmy, które spełnia te własności, to*’:
Q = Sx|l/n-£x(P-P», (6.5)
gdzie: Q - sprzedaż firmy; S - całkowita sprzedaż w całej gałęzi; n - liczba firm w gałęzi; b - stała, która odpowiada za wrażliwość wielkości sprzedaży firmy na zmiany ceny jc| produktu; P - cena produktu firmy; P - średnia cena produktów konkurencyjnych. Równanie (6.5) możemy również wyjaśnić w następujący, intuicyjny sposób: jeśli wszystkie firmy ustalą tę samą cenę, każda z nich będzie miała udział w rynku równy l/«. Firma, która ustali cenę na poziomic wyższym od średniej, będzie miała mniejszy udział w rynku, a firma która ustali niższą cenę - większy’.
Pomocne jest założenie, że średnia cena w gałęzi, nic ma wpływu na całkowitą sprzedaż w gałęzi (5). Zakładamy więc, że firmy mogą zdobyć nowych klientów tylko kosztem pozostałych. Jest to założenie nierealistyczne, ale upraszcza analizę i pomaga skupić się na konkurencji między firmami. W szczególności oznacza to. że S jest miarą wielkości rynku i że jeżeli wszystkie firmy ustalą tę samą cenę. każda z nich sprzeda S>n sztuk towaru.
Przejdźmy teraz do tematu kosztów typowej firmy. Załóżmy, że całkowite oraz średnic koszty reprezentatywnej firmy są opisane odpowiednio przez równania (6.3) i (6.4).
Równowaga rynkowa. Aby opracować modę! zachowania gałęzi monopolistycznie konkurencyjnej, załóżmy, że wszystkie firmy w tej gałęzi są symetryczne, tj., że funkcja popytu oraz. funkcja kosztów jest taka sama dla wszystkich firm (mimo że produkują i sprzedają one produkty zróżnicowane). Kiedy firmy są symetryczne, możemy opisać sytuację w gałęzi bez wgłębiania się w sytuację każdej z firm: wszystko, co tak naprawdę musimy wiedzieć, to ile jest firm w gałęzi oraz jaka jest cena ustalona przez typową firmę. Aby na przykład określić skutki handlu międzynarodowego dla gałęzi, musimy ustalić liczbę firm n oraz średnią cenę, którą ustalą na poziomic P. Po znalezieniu « oraz /’ możemy badać, jaki wpływ na te wartości ma handel międzynarodowy.
: Równanie (6.5) można wyprowadzić t modelu, w Idórym konsument i marł różne preferencje, a firmy produkują odmiany dóbr, które sa dopasowane do poszczególnych segmentów rynku. Ab) dowiedzieć My więcej o tym podcj{s iii, zoh. Stephen Salop, MonopoIUtic Cotnpetition leitb Outu,te/ (rooda, "Bell lournal of Kconoimcs" I9~9. nr 10. t. 141-156.
1 Równanie (6.5) można przekształcić do postaci: i> ~ S-'n-S x b x (P-H. Jeślito równanie upraszcza się do (1 = S/n. Jeśli P > i’, to Q < Sn. ale jeżeli P < P. to £) > Sin.