10 (2)

64 2. MSP - meandry historii

Objawiało się to głównie w:

•    spadku liczebności populacji przedsiębiorstw;

•    wzroście przeciętnej wielkości firmy;

•    spadku udziału zatrudnienia w MSP w zatrudnieniu ogółem;

•    koncentracji innowacyjności w sektorze DP.

Marginalizacja była determinowana głównie charakterem postępu technicznego: możliwościami zdobycia przewagi konkurencyjnej przez firmy w wyniku wchodzenia na nowe, niezajęte rynki zbytu; homogeniczność i masowość potrzeb. Działanie tych czynników było wzmacniane poprzez propopytową politykę gospodarczą i procesy zachodzące na rynku pracy oraz w systemach edukacyjnych.

Okres marginalizacji był długi i charakteryzował się tym, że wszystkie czynniki sprzyjały rozwojowi DP, a nie MSP.

Renesans MSP uwidocznił się przede wszystkim w:

•    wzroście populacji przedsiębiorstw;

•    spadku przeciętnych rozmiarów firmy;

•    wzroście zatrudnienia w MSP w zatrudnieniu ogółem;

•    pojawieniu się MSP innowacyjnych, zinternacjonalizowanych.

W przeciwieństwie do okresu marginalizacji, w okresie renesansu tylko niektóre czynniki grały na korzyść MSP, niektóre nadal sprzyjały i sprzyjają DP. Renesans MSP nie oznacza kresu korzyści skali. Mają one nadal wielkie znaczenie, ale nie we wszystkich sektorach i nie tak decydujące, jak to miało miejsce do połowy lat siedemdziesiątych XX wieku. Znaczenie elastyczności i zdolności do szybkiej adaptacji do zmieniającego się otoczenia wzrasta i to jest czynnik sprzyjający mniejszym podmiotom gospodarczym.

Ponadto, obniżył się średni wiek firm. MSP, ale i DP, są coraz młodsze. Oznacza to. że wyższa niż kiedyś jest stopa śmiertelności firm i w konsekwencji wyższa jest stopa narodzin⁸⁷. To także oznacza większą rolę MSP jako nośnika przedsiębiorczości⁸⁸.

^m B. Jovanovic [2001],

“ Tc kwestie są przedmiotem analizy w rozdz. 5.