Dla klinów dwustronnych symetrycznych wprowadzamy pojęcie zbieżności (rys.' 5.8/) j
A
h2 -■ /ó ' . 2~
ci
tg.... 2
Przy wbijaniu klina silą Q (rys. 5.9) na powierzchniach roboczych między klinem a c/opem i luleją powstają siły tarcia. W wyniku ich działania reakcje Rl i R2 dążą do wysunięcia klina (w czasie działania
a
i> k.....
Warunek ten jest słuszny przy założeniu, że kąty tarcia q na wszystkich powierzchniach styku są jednakowe.
Dla przeciętnych warunków pracy (elementy stalowe, bez .smarowania) współczynnik tarcia }i 0,1 i wówczas o x 5”43', tzn. że kąt zbieżności klina a musi być mniejszy niż 11"26',
Lfmiga: Należy zauważyć, żc literą a oznacza się różne kąty, zależnie od tego, czy jest to klin jednostronny, czy dwustronny symetryczny.
W przypadku sit odzerowo tętniących lub wahadłowych, często występujących w tego typu połączeniach, należy stosować połączenia i, na-'pięciem wstępnym. Napięcie wstępne wywołujemy przy wbijaniu klina, stosując odpowiednią konstrukcję złącza [ 19], Najczęściej przyjmujemy napięcie wstępne Je — 0,25 l', rzadziej (0,25 0,5) F. Przy obliczaniu elementów zląkza / napięciem wstępnym przyjmujemy zatem umownie obciążenie
Obliczenia wytrzymałościowe polegaj;; głównie na wyznaczeniu średnie trzonu i tulei w przekroju osłabionym otworem pod klin z warunku na rozciąganie orazWymiarów klina z warunku na zginanie {podobnie jak w-przypadku sworznia).
Projektując złącze zakładamy grubość klina
i' - d ■ gdzie; y =- 0,25 -r 0.35 (zależność la umożliwia obliczenie średnicy trzonu di.
Naprężenia w osłabionym przekroju trzonu (/— /) ■
U:d2
■ r"w
a ■ d?
0 A (lub lub . kj
(5.10)
Naprężenia w tulei (przekrój 31-11
■■■■ A
(T . — - -TT.
ADj-d1}-- ĄDt-d)
Naprężenia w klinie
(5.12)
M< ;
gdzie |
F JD,~ |
O I J | |
~i\ 4 | |
s-Ir | |
li; - | |
!■..... |
.....-.1
It 4'1
8
Powyznaczeniu średnicy trzonu d przyjmujemy orientacyjniepozoslale wymiary złącza (rys. 5.1.0):
h ™ (IW 1.35)rf: h, = h2 (0-.5 -t- 0.8) /i </, = (0.7-:-0,8)(/: D --- (1,1 - 1,25)Ol
}}L — fi -d, gdzie; f> a; 2,2 dla żeliwa, /> — 2 dla stali St.
-.95