Narzędzie badawcze - to przedmiot służący do realizacji wybranej techniki badań Ma znaczenie rzeczownikowe i służy do technicznego gromadzenia danych z badań.
Obserwacja:
• Jest czynnością badawczą polegającą na gromadzeniu danych drogą spostrzeżeń
• Dostarcza badaczowi najbardziej naturalnej wiedzy o obserwowanej grupie, a więc i najbardziej prawdziwej.
• ^'Py obserwacji:
I Bezpośrednia - analiza faktów obserwowanych przez badającego, bez przyrządów, rejestracja dokonywana jest w trakcie obserwacji, co wyklucza retrospektywny opis, bada się spontanicznie, reaktywne zachowania w warunkach życia codziennego Pośrednia analiza faktów, spostrzeżeń dokonywanych przez kogoś innego, badający nie uczestniczy w zbieraniu danych, nie ma wpływu na ich powstanie, stąd nie możliwa jest weryfikacja ich wiarygodności
2. Kontrolowana - prowadzona w oparciu o uprzednio przygotowane narzędzie, systematyzujące zbiór danych (kwestionariusze, schematy, normy, skale) Niekoutrokmana/swobodua - bez użycia narzędzi systematyzujących, ma niskie walory diagnostyczne, daje ogólną wiedzę o obiekcie, może stanowić wstęp do prowadzenia obserwacji kontrolowanej
3 Jawna - badani są poinformowani o roli obserwatora, wiedzą, że są podmiotem obserwacji, ale nic znają jej celu i przedmiotu
likryta badani nie mają świadomości, iż są podmiotem obserwacji, stąd też nic znają jej celu i przedmiotu
4 INeutralna/naturalna - obserwacja zjawisk w naturalnym ich przebiegu, naturalnie występujących, obserwator jest osobą z zewnątrz, co powoduje niebezpieczeństwo modyfikacji zachowania
Aranżowana - badający jest organizatorem obserwowanych zdarzeń, które następnie poddaje obserwacji, najczęściej jest osobą, w naturalny sposób, powiązaną z podmiotem obserwacji, co eliminuje modyfikację zachowań poddanych obserwacji: może być też obserwatorem z zewnątrz
I czestniczaca badający jest uczestnikiem obserwowanych zdarzeń, najczęściej pełni rolę normalnego członka badanej grupy, co daje możliwość lepszego zrozumienia sytuacji w grupie
5 Potoczna - występująca w życiu codziennym, niezaplanowana, bez postawienia świadomie celu, może być podstawą obserwacji naukowych
Naukowa spełniająca wszelkie wymogi celowość, planowość, wyczerpywalność, aktywność, obiektywność itp : służy planowemu poznaniu rzeczywistości
• obserwacja do wywiadu środowiskowego powinna być:
I bezpośrednia
2. niekontrolowana
3 jawna
4 naturalna/neutralna
5. potoczna i naukowa
• czynniki/elementy jakie powinien brać pod uwagę obserwator
I Cerhy fizyczne - wzrost, budowa ciała, wygląd twarzy, włosów, uzębienia, paznokci, ewentualne wady budowy, kalectwo i oznaki chorób. Niektóre z. tych właściwości są wrodzone, inne nabyte Cechy wyglądu fizycznego mogą być bogatym źródłem