6 obawą przed dotarciem do własnych represjonowanych doświadczeń czy emocji.
Mozę to doprowadzić do tego, ze osoba diagnosty może stać się osobą oporną to on zaczyna zwiększać dystans, zmieniać temat, omijać drażliwe momenty, jego zachowanie przybiera charakter obronny, blokuje otwarte porozumienie
Techniki podtrzymywania kontaktu:
1. Sygnalizacja akceptacji, zrozumienia i zainteresowania:
• podtrzymywanie kontaktu jest funkcją ciągłych, choć niesystematycznych sygnałów akceptacji, zainteresowania oraz empatycznego zrozumienia ze strony diagnosty
• komunikaty sygnalizujące akceptację, zrozumienie i zainteresowanie mogą mieć charakter
A. niewerbalny - ułożenie i pochylenie ciała, mimika, gesty rąk. wyraz oczu diagnosty są wychwytywane przez badanego
B. werbalny - mają na celu podtrzymywanie przez diagnostę kontaktu z osobą badaną. Wypowiedzi typu: „Tak, rozumiem", „Mhm” Komunikaty takie powinny pojawiać się w odpowiednich momentach tak. aby korespondowały one z zachowaniem badanej osoby.
2. Prośba o rozwiązanie tematu. Parafraza:
• jest formą zachowania werbalnego mającą na celu podtrzymanie kontaktu diagnostycznego Stosowana jest wtedy, gdy osoba badana milknie na dłużej, sprawiając wTażcnic, żc nic wie o czym ma dalej mówić
• Parafraza - jest to powtórzenie własnymi słowami wypowiedzi partnera rozmowy. Różni się ona zasadniczo od interpretacji Używanie parafrazy może służyć podtrzymaniu kontaktu, o tyle podawanie interpretacji bywa raczej szkodliwe i niezgodne z celem wywiadu, który ma dostarczyć informacji o tym co myśli osoba badana, nic zaś o tym. co na jej temat sądzi diagnosta
• Zaletą parafrazy jest jej wielofunkcyjny pozytywny wpływ na podtrzymywanie kontaktu. Za jej pomocą diagnosta komunikuje, że słucha uważnie, że jest zainteresowany i pełen chęci zrozumienia. Ponadto ma możliwość sprawdzenia, czy dotarły do niego wszystkie podane informacje, czy nie zostały one zniekształcone na skutek obrony obronnej identyfikacji lub projekcji, a osoba badana ma możliwość sprostowania tego co zastało niezgodnie zrozumiane z jej interpretacją
3. Akceptacja i odzwierciedlenie uczuć osoby badanej:
• Odzwierciedlenie uczuć (Wallen) jest to forma podtrzymywania kontaktu. Ma być dla osoby badanej informacją o cmpatycznym zrozumieniu jej przeżyć przez diagnostę Trzeba jednak stosować ją z pewną ostrożnością, aby uniknąć ryzyka zerwania kontaktu z osobą badaną, gdy np nie jest ona jeszcze w stanie przyjąć pewnych informacji o sobie lub gdy diagnosta może nic trafnie ocenić pewien stan izeczy. Najlepiej me posługiwać się takimi kategoriami pojęciowymi, które nie precyzują zbyt ściśle tego. co czuje badana osoba
4. Wpływ milczenia na kontakt:
• chwila ciszy może być dla badanej osoby sygnałem braku zainteresowania, przejawem niezadowolenia lub niepokoju diagnosty, choć także dowodem empatycznego zrozumienia czy szacunku dla przeżywania aktualnie uczuć
Techniki prowadzenia wywiadu:
I. Funkcje pytań:
• pytania służą zdobywaniu różnego rodzaju informacji od osoby badanej
• funkcja informacyjna - pytanie niesie za sobą dwa rodzaje informacji:
I informacje o celu i obszarze poszukiwań