X|, Zj - współrzędne środka objętości ładowni do poziomu hj -odczytane z tablicy skalowania ładowni dla typu ładunku górnego.
x2» z2 ” nieznane współrzęanc środka objętości przestrzeni ładowni zajętej przez rzeczywistą część ładunku górnego. równe współrzędnym środka masy tego ładunku.
Z równań tych wyznacza się momenty statyczne masy ładunku górnego, które podstaw ia się do równań momentów statycznych masy statku:
M2 *G2 = Mj • xqi + m, • xt - mj • X| + mj • X|
M2 Zyj = M, • Zo, + m, z, - mj • x, + m, z,
gdzie
M2, x^2» 2g2 masa * współrzędne środka masy statku po załadunku.
Zqi - masa i współrzędne środka masy statku przed załadunkiem.
Z równań tych wyznacza się współrzędne środka masy statku po załadunku Xqj * Zq2- Obliczenia przeprowadza się w tabeli obliczeń masowych statku.
Zasadę postępowania przy wyznaczaniu współrzędnych środka masy ładunku nie leżącego na dnie ładowni można opisać następująco: wyznaczyć dolny i górny poziom ładunku w ładowni, napełnić obliczeniowo całą ładownię od dna do górnego poziomu tym ładunkiem i wyładować obliczeniowo część tego ładunku, zalegającą od dna do dolnego poziomu.
Podobny tok postępowania stosuje się w pozostałych przypadkach, wymienionych na wstępie rozdziału. Gdy z ładowni wy ładowuje się część ładunku, należy obliczeniowo wyładować całą ładownię, a następnie załadować obliczeniowo tę część ładunku, która pozostała w ładowni. Podobnie przy zużyciu zapasów ze zbiorników: opróżnić zbiornik całkowicie z cieczy, a następnie napełnić do poziomu końcowego. Natomiast przy dopełnianiu zapasów do zbiorników: opróżnić najpierw zbiornik z cieczy, która w nim była, a następnie napełnić do końcowego poziomu. Poniżej podano przykłady obliczeniowe dla wymienionych na początku rozdziału prz>padków załadowania statku.
Przykład 7
Statek B-354 wszedł do portu, mając masę równą M, 16 400 t. współrzędne środka masy statku wynosiły Xq = 66.3 m, Zq = 8.35 m. Siatek w ładowni 3 miał ładunek masowy lu/em (oznaczony 1), wy-pełniający ją do wysokości h| = 3.35 m. Na ten ładunek do ładowni 3 i na między pokład 3 załadowano ładunek drobnicowy (oznaczony 2) w ilości m2 - 800 t o współczynniku załadowania K2 = 3.25 m3/t Obliczyć współrzędne środka masy statku po załadunku.
Rozwiązanie
Zgodnie z zasadą postępowania przy doładowaniu ładunku na inny ładunek moment statyczny masy górnego ładunku równy jest momentowi statycznemu masy górnego ładunku, zapełniającego ładownię od dna do górnego poziomu jej zapełnienia, pomniejszonemu o moment statyczny tej części masy ładunku górnego, która leży w przestrzeni zajętej przez dolny ładunek.
Objętość górnego ładunku wy nosi:
v2 = m2 K2 = 800 3.25 = 2600 m3
Z tablicy skalowania ładowni 3 dla drobnicy (tab. VII w załączniku) odczytuje się objętość ładunku 2 sięgającego do wysokości hj = 3.35 m, zastępującego ładunek dolny:
v2 = 1643 m3
Łączna obliczeniowa objętość ładunku 2, równa sumie objętości rzeczywistego ładunku v2 i objętości ładunku 2, zastępującego dolny ładunek v2, wynosi:
Vc = v2 + v2 = 4243 nV
Maksymalna (odczytana z tablicy skalowania) objętość ładowni 3 jest równa:
v3max = 3158 m3
wobec tego część ładunku 2 będzie załadowana na między pokład 3: vmp3 « Vc.v3max = 4243 -3158=1085 m3
37