97K-RJ-0I-M8I4-0. C by WN PWN 2«(I7
ROZDZIAŁ 8 Narzędzia polityki handlowej 271
W rozdziałach 3-7 przedstawialiśmy teorię handlu z punktu widzenia równowagi ogólnej. Braliśmy więc pod uwagę to, że wydarzenia w jednej gałęzi gospodarki maj:] konsekwencje w innych gałęziach. Jednak w wielu (choć nie we wszystkich) przypadkach politykę handlów,) wobec jednego sektora można zrozumieć bez zagłębiania się w szczegóły dotyczące jej reperkusji dla reszty gospodarki. Tak więc najczęściej politykę handlową można przedstawić w ujęciu równowagi cząstkowej. Kiedy jej skutki dla gospodarki jako całości okażą się bardzo ważne, zwrócimy się w stronę analizy równowagi ogólnej.
Załóżmy, że istnieją dwie gospodarki: Kraj i Zagranica, z których każda produkuje i konsumufc pszenicę, a ta może być przewożona między krajami bez ponoszenia żadnych kosztów. W obu krajach gałąź wytwarzająca pszenicę jest gałęzią konkurencyjną, w której podaż i popyt są funkcją ceny rynkowej. Zazwyczaj podaż i popyt w Kraju zależą od ceny wyrażonej w jego walucie, a podaż, i popyt Zagranicy od ceny wyrażonej w jej walucie; ałc tu zakładamy, że zmiany w polityce handlowej na tym rynku nic wpływają na kurs wymiany rych dwóch walut. A zatem ceny na obu rynkach wyrażamy w walucie Kraju.
Na takim rynku (rynku pszenicy) handel międzynarodowy powstaje wtedy, kiedy ceny na obu rynkach są różne w warunkach nutarkii. Załóżmy, że przy braku wymiany cena pszenicy jest wyższa w Kraju niż. w Zagranicy. Dopuśćmy teraz możliwość wymiany międzynarodowej. Ponieważ cena pszenicy w Kraju jest wyższa niż w Zagranicy, handlowcy zaczną przewozić pszenicę z Zagranicy do Kraju. Eksport pszenicy z Zagranicy podnosi tamtejszą cenę pszenicy, a obniża cenę w Kraju do czasu, aż zniknie jakakolwiek różnica.
W określaniu światowej ceny pszenicy oraz ilości, jaka jest przedmiotem wymiany, pomocne będzie zdefiniowanie dwóch nowych krzywych: krajowej krzywej popytu n.i import oraz zagranicznej krzywej podaży eksportowej, które są wyprowadzane na podstawie odpowiednich krzywych popytu i podaży w Kraju i w Zagranicy. Krajowa krzywa popytu na import to nadwyżka popytu zgłaszanego przez konsumentów w Kraju ponad produkcję krajowych wytwórców. Zagraniczna krzywa podaży eksportowej to nadwyżka tego, co cłicą dostarczać dostawcy w Zagranicy ponad to, co chcą konsumować zagraniczni konsumenci.
Rysunek 8.1 pokazuje, jak wyprowadzamy krzywą popytu importowego Kraju. Przy cenie P' krajowi konsumenci chcą zakupić I) dobra, krajowi producenci zaś chcą dostarczyć S', a zatem popyt importowy Kraju wynosi D' - .S'. Jeśli podniesiemy cenę do P'-, konsumenci w Kraju będą chcieli zakupić jedynie />’, a producenci zwiększą swoje dostawy do 5\ tak że import spadnie do D- - 5*. Te kombinacje cen i ilości zaznaczone są jako punkty I i 2 po prawej stronie rysunku 8.1. Krzywa popytu na import MD jest nachylona ujemnie, ponieważ wraz. ze wzrostem ceny spada wielkość zapotrzebowania na import. Przy cenie PK krajowa podaż i popyt są równe