290 jpeg

ISBN «78-łC3-OI-14X14-0. ■ by WN PWN 200?

ROZDZIAŁ 8 Narzędzia polityki handlowej 277

Koszty cła i korzyści z jego stosowania

Cło podnosi cenę towaru w kraju importującym t obniża ią w kraju eksportującym. Wskutek tych zmian cen tracą konsumenci w kraju importującym, a zyskują ci w kraju eksportującym. Co więcej, rząd nakładający cła otrzymuje z tego tytułu przychody. Aby porównać te koszty i korzyści, trzeba dokonać ich pomiaru. Metoda mierzenia kosztów cła i korzyści z jego stosowania opiera się na dwóch pojęciach wspólnych wielu analizom mikroekonomicznym: nadwyżki konsumenta i nadwyżki producenta.

Nadwyżka konsumenta i nadwyżka producenta

Nadwyżka konsumenta mierzy wielkość korzyści (zysku) konsumenta z zakupu dobra jako różnicę między ceną, jaką faktycznie zapłacił, a ceną. jaką byłby skłonny zapłacić. Gdyby na przykład konsument był skłonny zapłacić 8 dolarów za buszel pszenicy, podczas gdy cena wynosi tylko 3 dolary, nadwyżka konsumenta osiągnięta z tego zakupu wynosi 5 dolarów.

Nadwyżkę konsumenta można wyprowadzić / krzywej popytu rynkowego (rysunek 8.6). Na przykład załóżmy, że maksymalna cena, po jakiej konsumenci kupią 10 jednostek dobra, wynosi 10 dolarów. ?\ zatem 10. jednostka dobra musi być warta dla konsumentów 10 dolarów. Gdyby była warta mniej, nic zakupiliby jej; gdyby była warta więcej, byliby skłonni ją zakupić nawet wtedy, gdyby cena była wyższa. Przypuśćmy teraz, że aby skłonić konsumentów Jo zakupu 11 jednostek, trzeba obniżyć cenę do 9 dolarów. Wtedy 11. jednostka musi być warta dla konsumentów jedynie 9 dolarów.

Przypuśćmy, że cena wynosi 9 dolarów. Konsumenci chcą nabyć 11. jednostkę dobra i nic osiągają żadnej nadwyżki z tytułu zakupu tej jednostki. Byliby jednak skłonni zapłacić 10 dolarów za 10. jednostkę dobra, a zatem z tytułu zakupu tej jednostki osiągają nadwyżkę w wysokości 1 dolara. Byliby skłonni zapłacić 12 dolarów za 9. jednostkę. Jeśli tak, to z tytułu jej nabycia osiągają nadwyżkę w wysokości 3 dolarów i lak dalej.

Uogólnijmy to, co przedstawiono w przykładzie. Jeśli P to cena dobra, a Q to ilość żądana przy lej cenie, nadwyżka konsumenta jest obliczana jako różnica między polem pod krzywą popytu do wielkości Q a iloczynem P i Q (rysunek 8.7). Jeśli cena wynosi P', żądana ilość wynosi Q', a nadwyżka konsumenta jest równa polu oznaczonemu przez a. Jeśli cena spadnie do P~, to żądana ilość wzrośnie do Q% a nadwyżka konsumenta wzrośnie do pola równego a plus dodatkowe pole b.

wytwarzaną w warunkach polityki handlowe). W lutzym przykładzie zalóZmy. ze P_A to światowa cena samochodu, - światowa cena części do samochodu, I. - stawka celna ad vaSorem na importowane samochody, rai < - Kawka celna jJ iwiórem r.a importowane części do samochodów. Można sprawdzić, 4c jeśli cb nie wpływają na światowe ceny, to zapewniają producentom samochodów efektywną protekcje na poziomie: