S. Kuźmiński
Ćwiczenie 2
Cel ćwiczenia: poznanie budowy i zasady działania wahadła rewersyjnego, wyznaczenie przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego.
Zagadnienia: Moment siły i moment bezwładności. Zasady dynamiki dla ruchu obrotowego bryły sztywnej. Ruch harmoniczny. Wahadło matema-tycz-ne i fizyczne. Twierdzenie Steinera. Środek ciężkości ciała.
2.1. Równanie ruchu. Długość zredukowana
Wahadłem matematycznym nazywamy punkt materialny o masie m zawieszony na nierozciągliwej i nieważkiej nici o długości /. Okres drgań takiego wahadła jest określony zależnością
(2.1)
gdzie l jest długością wahadła, ag przyspieszeniem ziemskim.
Ciało sztywne dowolnego kształtu mogące się wahać wokół osi poziomej znajdującej się powyżej środka masy nazywamy wahadłem fizycznym. Wahadła matematyczne i fizyczne wykonują ruch drgający pod działaniem siły ciężkości. W zakresie małych amplitud ruch ten jest ruchem harmonicznym prostym i jego równanie możemy przedstawić w postaci
d2a ^ mgd
+—a = 0 ’
di1 I
(2.2'
gdzie: /-moment bezwładności ciała względem osi obrotu (zawieszenia) a - kąt wychylenia z położenia równowagi, d - odległość od punktu zawie szenia do środka ciężkości (patrz p. W 1.3).