image10 (47)

palców lub przez ćwiczenia rozluźniające, np. za pomocą ruchów wahadłowych kończyn górnych.

W ćwiczeniach oddechowych duże znaczenie ma dobór pozycji wyjściowej, która wpływa zarówno na pracę przepony, jak i na ruchy klatki piersiowej. Pozycja stojąca, półsiedząca, siedząca ułatwiają pracę przepony. Pozycja siedząca z pochyleniem tułowia w przód, leżenie tyłem (zwłaszcza z kończynami dolnymi zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych) utrudniają pracę przepony. Zwiększa się wówczas amplituda ruchów klatki piersiowej. Fazy oddechowe można również utrudniać lub ułatwiać przez współruchy tułowia lub kończyn.

Prowadząc ćwiczenia oddechowe posługujemy się zazwyczaj komendami regulującymi czas trwania poszczególnych faz oddychania. Ćwiczenia rozpoczyna się od głębokiego wydechu. Wdech wykonuje chory w rytmie na: raz, dwa a wydech w rytmie na: trzy, cztery, pięć. Na szczycie wydechu następuje pauza, tj. bezdech trwający przeciętnie 3 sekundy. Chory może również wykonywać ćwiczenia oddechowe wg własnego rytmu, a kinezyterapeuta sprawdza prawidłowość ich wykonywania. Sposób ten zaleca się chorym zaawansowanym w wykonywaniu ćwiczeń oddechowych i umiejącym odpowiednio regulować ich tempo.

Liczba powtórzeń każdego ćwiczenia wynosi od 6 do 8.

Przykłady ćwiczeń oddechowych

Ćwiczenie 1

Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia i kkg.

Krótki wdech i długi wydech z wymawianiem spółgłoski.

Ćwiczenie 2

Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia i kkg.

Wdech z uwypukleniem brzucha i skłonem głowy w tył — wydech z wciągnięciem brzucha i skłonem głowy w przód.

Ćwiczenie 3

Pozycja półsiedząca z wygodnym oparciem dla tułowia, ręce na karku (lub w górę w skos lub na biodrach).

Wdech z uwypukleniem brzucha — wydech z wciągnięciem brzucha. Ćwiczenie 4 (ryc. 4)

Pw.: leżenie tyłem, ręce na bokach klatki piersiowej.

Ruch: wdech z lekkim skłonem tułowia w tył i z uwypukleniem klatki piersiowej — wydech ze skłonem głowy w przód i z naciskaniem rękami na ściany klatki piersiowej.

Ćwiczenie 5 (ryc. 5)

Pw.: leżenie tyłem, kkg. wzdłuż tułowia.

Ruch: wdech ze wzniesieniem kkg. przodem w górę — wydech z opuszczeniem kkg. przodem w dół.

14