W pracach diagnostycznych należy się liczyć z możliwością wyizolowania entcrowirusów ptaków. Rola tych zarazków, bardzo rozpowszechnionych w przyrodzie, nic jest dotąd poznana. Serologiczna identyfikacja pozwoliła zaszeregować je do kilkunastu grup antygenowych. Wirusy te mają właściwości innych enterowirusów. stąd metody izolacji i identyfikacji są zasadzie takie same.
7 uwagi na duże niebezpieczeństwo rozsiania tego zarazka badania rozpoznawcze wykonuje się w specjalnie do tego celu przystosowanych zakładach. W Polsce prowadzi jc Zakład Pryszczycy Instytutu Weterynarii w Zduńskiej Woli. a sposób badania diagnostycznego tam stosowany podany jest dalej w dużym skrócie.
Próbki do badania
Najprzydatniejszym materiałem do badań jest nabłonek ze świeżych pęcherzy pryszczycowych na języku, który umieszcza się w probówce, szczelnie zakorkowuje, opisuje i wkłada do termosu z lodem. Termos odkaża się 2% roztworem sody kaustycznej i wraz z pismem przewodnim wysyła najszybszym środkiem lokomocji przez gońca do Zakładu Pryszczycy w Zduńskiej Woli. W razie braku nadających się do zdjęcia pęcherzy na języku, należy pobrać materiał z innych miejsc chorobowo zmienionych (racice, wargi, strzyki). Należy unikać przesyłania materiałów starych i przegniłych, ponieważ wykazują one zwykle właściwości antykomplementarne (dają hamowanie nieswoiste) w OWD, a zakażone nimi zwierzęta nie zawsze reagują dodatnio. Ilość materiału potrzebnego do badań wynosi około 3 g.
Wykazywanie obecności wirusa
Z uwagi na łatwość wykonania, niski koszt, a co najważniejsze szybkość uzyskania wyników pozwalających równocześnie określić typ zarazka,
— |
Surowica |
Kontrola suro- |
Kontrola antygenu | |||||
typu: |
wicy typu: |
z dopeł-niaczem |
bez. | |||||
A |
C |
O |
A |
C |
O |
dopeł niacza | ||
Surowica roz.c. wg miana |
0.25 |
0,25 |
0.25 |
0.25 |
0.25 |
0.25 | ||
Płyn fizjolog. |
— |
— |
0,25 |
0.25 |
0.25 |
0,25 |
0.5 | |
Dopełniacz. |
0.25 |
0.25 |
0,25 |
0,25 |
0.25 |
0.25 |
0,25 |
— |
Antygen |
0.25 |
0.25 |
0,25 |
— |
— |
0,25 |
0,25 | |
Krwinki uczulone |
Laźn 0.5 |
ia wodna 38'C przez 30 minut 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0.5 | 0.5 |
0,5 |
0,5 | ||||
Laźn |
ia wodna 38 C przez 30 minut |
stosuje się głównie odczyn wiązania dopełniacza przy użyciu surowic diagnostycznych. Surowice swoiste dla typów i pod typów przygotowuje się przez hiperimmunizację świnek morskich zaadaptowanym do nich wirusem bydlęcym.
Materiał nadesłany z terenu przemywa się dokładnie trzykrotnie płynem fizjologicznym w oclu usunięcia zanieczyszczeń, waży się go i rozciera w moździerzu porcelanowym z dwukrotną ilością płynu fizjologicznego. Zawiesinę umieszcza się na 10 minut w lodówce (4"C), po czym wiruje przez 10 minut przy 3000 obr./min. Płyn znad osadu zlewa się do jałowej probówki i inaktywuje w łaźni wodnej w temperaturze 57°C\ przez 30 minut. Tak otrzymany antygen rozcieńcza się 1:2 w płynie fizjologicznym i używa się odczynu.
Sposób wykonania próby właściwej przedstawia tabela 25. Bardziej swoisty niż OWD jest podany przez Wittmanna i Redę odczyn biernej immunohemolizy przydatny do różnicowania pod typów.
W przypadkach, gdy odczyn wiązania dopełniacza da wynik ujemny lub hamowanie nieswoiste, zakaża się badanym materiałem świnki morskie, myszy ssące oraz hodowle komórek.
Przy sporządzaniu zawiesiny do inokulacji ważne jest używanie buforowanego płynu fizjologicznego o pil 7,6, pamiętając o dużej wrażliwości wirusa na zmiany pH w kierunku reakcji kwaśnej.
Próba biologiczna. Zakażanie świnek morskich. Świnki morskie zakaża się przez utarcie badanej zawiesiny w skaryfikowane opuszki tylnych łapek. W przypadku pozytywnym zwierzęta reagują zwykle po 48 godzinach procesem zapalnym i powstaniem pęcherza niekiedy wypeł-
391