46. Chirurgia serca 1271
mii należy się więc liczyć z niedostatecznym zaopatrzeniem tkanek w tlen, nawet gdy zwiększa się wykorzystanie tlenu krwi żylnej. Można ponadto oczekiwać dodatkowych zaburzeń w zaopatrywaniu tkanek w tlen, wynikających z przeprowadzanej w czasie zabiegu hemodylucji, która obniża ilość tlenu transportowanego przez krew.
ł Aby zapobiec niedostatecznemu zaopatrzeniu w tlen, zmniejsza się zapotrzebowanie na tlen przez ochłodzenie ciała pacjenta.
Ochłodzenie następuje przez włączenie do krążenia pozaustrojowego wymiennika ciepła. Dzięki hipotermii można uniknąć niedostatecznego zaopatrzenia tkanek w tlen nawet przy zmniejszonym przepływie krwi w maszynie płuco-serce.
Standardowa ilość przepływającej krwi w maszynie płuco-serce:
- dorośli: 2,2-2,5 l/min/m2,
50-80 ml/kg/min,
- dzieci: 2,2-2,6 l/min/m2.
Wartości te obowiązują w normotermii. Na każdy stopień obniżenia temperatury ciała przepływ krwi można obniżyć o ok. 7%.
Przewody powinny być obojętne chemicznie, nie-zwilżalne oraz cechować się niskim napięciem powierzchniowym, nie powinny natomiast wpływać na proces krzepnięcia krwi i stawiać strumieniowi krwi dużego oporu. Powinny mieć małą pojemność i być wytrzymałe na siły wywoływane pompami rolkowymi, aby nie dochodziło pod wpływem tych sił do rozerwania przewodów i uwalniania do otoczenia cząsteczek materiału, z którego są zbudowane.
Wskutek ciągłego działania pompy wewnętrzna powierzchnia przewodów może zostać uszkodzona, co z kolei może doprowadzić do mikrozato-rów uwolnionymi cząsteczkami.
Filtry w obiegu krwi maszyny płuco-serce są bezwzględnie konieczne celem zatrzymywania cząsteczek. Cząsteczki te składają się przede wszystkim z fragmentów erytrocytów i agregatów płytek krwi oraz leukocytów. Histologicznie stwierdzono również występowanie we wszystkich tkankach chorego cząsteczek tłuszczu, powietrza, silikonu i tkanin. Najprawdopodobniej pochodzą one przede wszystkim z pola operacyjnego i można je w znacznym stopniu usunąć za pomocą filtrów umieszczonych w układzie ssącym.
Najwięcej cząsteczek zatrzymują filtry po stronie tętniczej krążenia pozaustrojowego. Mimo to do krążenia pacjenta dostają się czasami małe pęcherzyki powietrza i cząsteczki składników odpie-niacza.
Wymienniki ciepła występują w każdej maszynie płuco-serce. Służą do tego, aby utrzymywać odpowiednią temperaturę ciała pacjenta, ponieważ, podczas przepływu krwi przez maszynę krew obniżałaby swoją temperaturę w sposób niekontrolowany.
W oksygenatorach jednorazowych wymiennik ciepła zintegrowany jest najczęściej z oksygenato-rem. Do ochładzania i ponownego podgrzewania stosuje się jednak zewnętrzne wymienniki ciepła dołączone do krążenia pozaustrojowego. Środkiem chłodzącym i ogrzewającym jest woda. Ważne:
Przy ponownym ogrzewaniu krwi temperatu-n ra wody w wymienniku ciepła nie może prze-■ kraczać 41°C, aby nie uszkodzić krwi.
Podczas ogrzewania zmniejsza się rozpuszczalność gazów we krwi. Dlatego też w krążeniu po-zaustrojowym wymiennik ciepła musi się znajdować przed odpieniaczem. Zapobiega to przedostaniu się pęcherzyków powietrza do układu krążenia chorego.
Przed rozpoczęciem krążenia pozaustrojowego maszynę płuco-serce wypełnia się płynem o określonej objętości, tzw. objętością pierwotną {prane volume), wynoszącą zwykle 2-4 1 dla całego systemu. Wybór płynów wypełniających zależy od ośrodka kardiochirurgicznego.
Krew. Jeżeli u pacjenta występuje niedokrwistość lub gdy pojemność maszyny płuco-serce jest bardzo duża w stosunku do objętości krwi chorego (np. małe dzieci), wówczas płyny wypełniające uzupełnia się krwią. Zawartość krwi w maszynie nie powinna przekraczać 30-40% objętości krwi pacjenta.