larsen1313

46. Chirurgia serca 1313

Bradykardia. Niekiedy po kardiowersji/defibry-lacji pojawia się bradykardia. Dlatego w gotowości powinien się znajdować stymulator czasowy, mimo że nowe AICD zawierają zintegrowane urządzenie stymulujące.

9.7 Znieczulenie u pacjentów z implantowanym stymulatorem

ł Podstawowa zasada: u pacjenta z implantowanym stymulatorem nie ma żadnych przeciwwskazań do znieczulenia ogólnego w celach diagnostycznych lub operacyjnych.

9.7.1    Ocena przedoperacyjna

Przede wszystkim ważne są pytania:

-    jaki typ stymulatora ma pacjent: synchroniczny, asynchroniczny, programowany?

-    kiedy stymulator został wszczepiony?

-    jaka była częstość akcji serca przed wszczepieniem stymulatora?

Na zapisie EKG należy sprawdzić prawidłowość stymulacji. Zdjęcie RTG klatki piersiowej służy do oceny położenia elektrody oraz tego, czy nie jest ona uszkodzona. U większości pacjentów próg pobudliwości po implantacji się nie zmienia, u niektórych stopniowo wzrasta. Jeżeli są wątpliwości dotyczące prawidłowego funkcjonowania stymulatora, należy zasięgnąć rady kardiologa.

9.7.2    Zagrożenia dla pacjentów

z implantowanym stymulatorem

Do zaburzeń pracy stymulatora mogą doprowadzić interferencje elektromagnetyczne w sali operacyjnej, wywołane przede wszystkim przez przyrządy do diatermii, niekiedy również przez promieniowanie mikrofalowe. Zasadniczo przyżega-nie powinno trwać tak krótko, jak to możliwe. Długotrwałe przyżeganie elektryczne może spowodować przeprogramowanie stymulacji jedno-biegunowej synchronicznej w asynchroniczną, a przerywane przyżeganie niekiedy prowadzi do hamowania pracy stymulatora. Przyżeganie stosowane w bezpośredniej okolicy stymulatora może go uszkodzić.

Przyżeganie elektryczne zakłóca często ciągły nadzór EKG. W tym okresie czynność serca musi być kontrolowana nieprzerwanie metodami klinicznymi. Przydatne jest badanie tętna czujnikiem umieszczonym na palcu.

Śródoperacyjnie może dojść do zmian progu pobudliwości uwarunkowanych czynnikami zewnętrznymi. Należy je leczyć zależnie od przyczyny.

Defibrylacja elektryczna nie powinna uszkadzać stymulatora, ale ze względów bezpieczeństwa należy natychmiast po defibrylacji skontrolować jego pracę.

Najważniejsze przyczyny zaburzeń prawidłowego funkcjonowania stymulatora to:

-    przerwanie przewodu,

-    wyczerpanie baterii,

-    przemieszczenie elektrody.

Jeżeli w czasie operacji dojdzie do nagłego zaburzenia pracy stymulatora, można podać izoprote-renol lub orcyprenalinę. Substancje te obniżają próg pobudliwości oraz działają chronotropowo i inotropowo dodatnio.

9.7.3 Znieczulenie

Przy wyborze sposobu znieczulenia należy uwzględnić przede wszystkim przebyte choroby pacjenta oraz jego stan kliniczny, mniej istotna jest obecność stymulatora. Stosuje się znieczulenie wziewne, znieczulenie złożone i znieczulenie miejscowe.

Należy unikać drżeń mięśniowych wywołanych sukcynylocholiną, ponieważ towarzysząca im aktywność elektryczna może zakłócić pracę stymulatorów synchronicznych.

Piśmiennictwo

Brandt L, Krauskopf KH, Simons F: Handbuch der Kardioanasthesie. WVG, Stuttgart 1996. Braunwald E: Heart Disease, 4th ed. Saunders, Phil-adelphia 1992.

Kapłan JA: Cardiac Anesthesia, 3rd ed. Saunders, Philadelphia 1993.

Lakę CL: Pediatrie Cardiatric Anesthesia, 2nd ed.

Appleton & Lange, Norwalk 1993.

Larsen R: Anasthesie fur Herz-, Thorax- und GefaBchirurgie, 5. Aufl. Springer, Berlin-Heidel-berg-New York 1999.

Liideritz B: Elektrische Stimulation des Herzens.

Springer, Berlin-Heidelberg-New York 1980. Liideritz B: Herzschrittmacher. Springer, Berlin-Hcidelberg-New York 1986.