46. Chirurgia serca 1299
Z anestezjologicznego punktu widzenia wrodzone wady serca można podzielić w sposób przedstawiony w tab. 46.6.
Wady różnią się od siebie stopniem ciężkości, rozmiarami, a także wielkością przecieku. Przeciek może zmieniać swój kierunek zależnie od gradientu ciśnień. Nierzadko u dziecka z wadą serca stwierdza się jeszcze inne wady rozwojowe.
Wrodzone wady serca leczy się najczęściej operacyjnie. Rodzaj zabiegu zależy od rodzaju i patofizjologii wady serca, a także od wieku i wzrostu dziecka oraz objawów choroby.
Wyróżnia się następujące trzy rodzaje operacji:
- korekcję anatomiczną,
- korekcję fizjologiczną,
- zabiegi paliatywne.
Korekcja anatomiczna. Podczas tych operacji w pełni lub w sposób zbliżony przywraca się prawidłowe warunki anatomiczne i fizjologiczne serca. Przykład: zamknięcie ubytku w przegrodzie międzykomorowej.
Korekcja fizjologiczna. Ten rodzaj operacji zmierza do korekcji, po której np. krew żylna zo-
Tabela 46.6 Podział wrodzonych wad serca
Sinicze wady serca (przeciek z prawa na lewo)
- tetralogia Fallota
- przełożenie dużych pni tętniczych (TGA)
- serce jednokomorowe
- nieprawidłowe ujście żyl płucnych
- zarośnięcie zastawki trójdzielnej
- anomalia Ebsteina
- zarośnięcie zastawki tętnicy płucnej
Bezsinicze wady serca
z przeciekiem z lewa na prawo
- ubytek przegrody międzyprzedsionkowej (ASD)
- ubytki wsierdzia (kanał przedsionkowo-komorowy)
- ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)
- przetrwały przewód tętniczy (PDA)
- wspólny pień tętniczy
bez przecieku
- zwężenie aorty
- zwężenie cieśni aorty (ISTHA)
- koła naczyniowe
- zwężenie ujścia tętnicy płucnej
staje skierowana do morfologicznie lewej komory zamiast do morfologicznie prawej komory. Po korekcji lewa komora tłoczy krew do krążenia płucnego, a prawa - do krążenia dużego. Przykład: operacja Mustarda przy przełożeniu dużych pni tętniczych.
Zabiegi paliatywne to przede wszystkim operacje polegające na wykonaniu przecieków, które mają poprawić zmniejszony przepływ krwi przez, płuca. Należą tu również operacje zmniejszające zwiększony przepływ krwi przez płuca. Operacje te przeprowadza się przede wszystkim u dzieci, które są za małe lub nie nadają się do pełnej korekcji wady. Przykłady: zespolenie Blalocka--Taussig czy Cooleya.
Większość zabiegów korekcyjnych przeprowadza się najczęściej z zastosowaniem krążenia po-zaustrojowego, operacje paliatywne natomiast nie wymagają maszyny płuco-serce.
W wadach serca z przeciekiem z prawa na lewo, kiedy przepływ krwi przez krążenie płucne jest drastycznie zmniejszony, operacyjnie wytwarza się sztuczny przeciek z lewa na prawo. Natomiast w wadach serca z bardzo znacznie podwyższonym przepływem krwi w układzie naczyniowym płuc ogranicza się ten przepływ zakładając podwiązkę na tętnicę płucną (banding).
Do najważniejszych sztucznie wytworzonych przecieków z lewa na prawo należą:
- balonowa septostomia Rashkinda,
- zespolenie Blalocka-Taussig,
- zespolenie Waterstona albo Cooleya,
- zespolenie Pottsa,
- operacja Blalocka-Hanlona,
- operacja Brocka,
- zespolenie Glenna.
8.3.1 Ogólne zasady postępowania anestezjologicznego
► Wprowadzenie do znieczulenia można przeprowadzić metodą wziewną stosując mieszaninę podtlenku azotu z tlenem 50 : 50 z dodatkiem sewofluranu lub tlenu z sewofluranem. można też dokonać indukcji dożylnie.
U pacjentów z przeciekiem z prawa na lewo (tetralogia Fallota, zarośnięcie zastawki trój-