414 jpeg

N 978-8 J-fl1-14814-0. C b) WN PWN 2007

402 CZĘŚĆ II Polityka handlowa powietrza (Clcan Air Act), która wymagała, aby importowane do tego kraju paliwa nie zanieczyszczały środowiska bardzici niż przeciętnie paliwa krajowe. WTO zadecydowała, że to prawo jest niezgodne z przyjętymi porozumieniami handlowymi. Według krytyków WTO, wskazywało to w istocie, że organizacja ta jest w stanic uniemożliwić demokratycznie wybranym władzom suwerennego państwa ochronę własnego środowiska.

Jednak obrońcy WTO podkreślali, że nowa ustawa amerykańska wprowadzała inne standardy dla paliw importowanych, a inne dla krajowych, ponieważ nicktó re rafinerie krajowe dostarczają paliw zanieczyszczających środowisko bardziej niż przeciętnie, a mimo to przecież nadal mogły sprzedawać paliwa na rynek krajowy. Importerzy takiego prawa nie mieli. Ustawa zabraniała importu niektórych paliw z Wenezueli, ale dopuszczała do obrotu tak samo zanieczyszczające paliwa krajowe. Gdyby ustawa wprowadzała identyczne standardy dla paliw krajowych i importowanych, byłaby z pewnością zaakceptowana przez WTO.

STUDIUM PRZYPADKU

Przemysł złomowania statków w Alang

Pod koniec lat 90 wybuchł spór wokół przemysłu złomowai-a statków w Indiach Przemyśl ten zajmuje się rozmontowywaniem wycofanych z eksploatacji statków, by uzyskiwać w ten sposób złom i inne -wartościowe komponenty ^rccząca się dyskusja pokazywała w isloc e dylematy i moralne dwuznaczności procesu globalizacji.

Z jednej strony, można powiedzieć, że złomowanie statków jest jakąś formą utylizacji (recyklingu!. Zamiast zostawiać statek, aby pokrył się rdzą. firma zajmująca się złomowaniem odzyskuje jego komponenty przeznaczone do dalszego wykorzystania. W końcu oznacza to także, ze trzeba wydobywać mmei rud zelaza czy ropy naftowej, toteż można by oczekiwać. że taki przemysł sprzyja ochronie środowiska naturalnego Zadanie to samo w sobie pociąga jednak za sobą pewne zagrożenia dla środowiska. Począwszy od resztek paliw w zbiornikach, do plastików z siedzeń i wystroju wnętrz statków, wszystko może być dla środowiska niebezpieczne, jeśli nie zachowa się szczególnej ostrożności. Jest to także zaięcie niebezpieczne, ponieważ wymaga cięcia dużych fragmentów metalu, a spa iny i resztki paliw w silniku czy zbiornikach mogą grozić wybuchem.

Ponosząc odpowiednio wysokie nakłady I mając odpowiedni specjalistyczny sprzęt, robotnicy w krajach wysoko rozwiniętych mogą złomować statki w sposób dla siebie bezpieczny i neutralny dla środowiska. Jednak koszty tak»ch operacji są tak wysokie, że przewyższają wartość odzyskanych komponentów.

Jednak kraje rozwijające się, w tym w szczególności Indie, odkryły, że złomowanie statków nic musi być aż tak kapitałochłonne W Alang. na zachodnim wybrzeżu Indii, rozciąga s ę plaża długości 10 km. Stare statki są wyciągane na tę plażę. Następnie mężczyźni wyposażeni w proste narzędzia, np, lampy lutownicze, rzucają $*ę na wraki, tną je na kawałki i wywożą odzyskane komponenty.

Chociaż firmy starają się odzyskać z wraków, ile się tylko da. to nieuchronnie pozostają odpady, które zanieczyszczają plażę < |cj otoczenie Mimo ze robolmcy są doświadczeni i sprawni, zdarza się także wiele wypadków, co jednak nie zniechęca