424

424 Polska w Unii Europejskiej

w momencie akcesji nie pojawiły się sprzeczności lub rozbieżności z prawem europejskim. Z jednej bowiem strony, pewne dziedziny prawa są w Unii przedmiotem jednolitych regulacji na szczeblu wspólnotowym, z drugiej zaś, w innych dziedzinach prawo Unii wyznacza ramy, poza które nie może wykraczać polski ustawodawca.

W procesie harmonizacji prawa znalazły zastosowanie dwie podstawowe metody:

-    Metoda legislacyjna, polegająca na odpowiednich zmianach polskiego ustawodawstwa. W tym celu wprowadzono pewne odrębności parlamentarnej procedury uchwalania ustaw dostosowawczych. Od października 2001 roku istniała w Sejmie Komisja Europejska jako jedna z komisji stałych. Rozpatrywała ona projekty tych ustaw w przyspieszonym trybie, w zasadzie z pominięciem pozostałych komisji; skróceniu uległy terminy dla poszczególnych etapów postępowania i podniesiono wymagania dla zgłaszania poprawek poselskich.

-    Metoda sądowa, polegająca na przyjmowaniu w praktyce orzeczniczej sądów takich kierunków wykładni polskiego ustawodawstwa, które pozostaną w zgodzie z założeniami acquis communautaire. Wspomniałem już o orzecznictwie Trybunatu Konstytucyjnego wskazującym obowiązek interpretacji przychylnej prawu europejskiemu, podstawowe zadania w tym zakresie przypadły jednak orzecznictwu Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.

397. Procedura ratyfikacji traktatu akcesyjnego musiała przebiegać stosownie do reguł ustanowionych w art. 90 ust. 2-4 konstytucji. Jak wiadomo (zob. pkt 47), ustanawiają one szczególny tryb wyrażania zgody na ratyfikację umów międzynarodowych, których przedmiotem jest przekazanie organizacji międzynarodowej kompetencji organów władzy państwowej w' niektórych sprawach”.

O ile normalna procedura ratyfikacyjna wymaga udzielenia zgody na ratyfikację w formie ustawy, więc rezerwuje tę decyzję zawsze dla parlamentu, o tyle udzielenie zgody na ratyfikację umów, o których mowa w art. 90 ust. 1, może być dokonane w dwojakim trybie: albo przez parlament w formie ustawy, albo przez Naród w drodze referendum. Procedura udzielania zgody obejmuje następujące stadia:

Po pierwsze, musi zosta ^dokonany wybór drogi udzielenia zgody. Należy to do Sejmu, który bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów podejmuje uchwałę w sprawie trybu wyrażenia zgody na ratyfikację (art. 90 ust. 4).

Po drugie, jeżeli zostanie wybrany tryb ustaw-owy (jak w' odniesieniu do wyrażenia zgody na ratyfikację traktatu z Lizbony), to ustawa o wyrażeniu zgody na ratyfikację w-ymaga uchwalenia przez Sejm, a potem przez Senat, większością dwóch trzecich głosów, w' obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów bądź senatorów (art. 90 ust. 2). Widzimy więc, że w Senacie jest to większość liczniejsza niż wymagana dla zmiany konstytucji (art. 235 ust. 4). Podobnie jak przy zmianie konstytucji, uchwalenie ustaw<y przez Senat jest koniecznym warunkiem dojścia ustaw'y do skutku, a Sejm nie może narzucić swojego stanowiska Senatow'i (tak jak może to uczynić w normalnym trybie ustawodawczym: zob. pkt 229).

Po trzecie, jeżeli zostanie wybrany tryb referShdalny. to przeprowadzane jest referendum ogólnokrajowa w trybie art. 125 konstytucji (art. 90 ust. 3) i stosownie do szczególnej regulacji, zawartej w' art. 68-75 ustawy z 14 marca 2003 roku o referendum