7 (156)

ciqzu osłabienie procesów detoksykacji (zwl. reakcji sprzęgania) na skutek działania progesteronu

Stopień odżywienia i dieta Ograniczaj;) wchłanianie trucizn:

■    wypełnienie przewodu pokarmowego

•    wzmożona perystaltyka

Skład diety:

■    niskokaloryezna większa toksyczność kofeiny

■    niskohialkowa

J większa toksyczność pestycydów S mniejsza toksyczność tlenku węgla

■    niedobory witamin i przeć i wutlcniaczy - zwiększają toksyczność

Współistnienie chorób

Wzrost toksyczności przy cliorobach:

1 wątroby

■    nerek

■    układu sercowo-naczyniowego

Cechy indywidualne liliosynkrayu

■    uwarunkowana genetycznie osobnicza reakcja na truciznę, niezależna od jej dawki

■    przyczyną jest najczęściej uwarunkowane genetycznie upośledzenie funkcji określonego enzymu - enzymopatia Nnil w raili wość

■    nieuwarunkowana genetycznie osobnicza reakcja na truciznę, niezależna od jej dawki

■    przyczyną jest występowanie w organizmie nabytego induktora lub inhibitora określonego enzymu

Podział substancji toksycznych i chemicznych czynników szkodliwych (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1997 roku i dyrektywą Unii Europejskiej 67/548/EEC z VII poprawką 92/32/EEC)

■    substancje drażniące

■    substancje duszące

^a    substancje narkotyczne

■    trucizny protoplazmatyczne

A.    substancje drażniące

•    pary i gazy kwaśne - chlorowodór, dwutlenek siarki, trójtlenek siarki, kwas octowy, a także amoniak

■    działają miejscowo na błony śluzowe dróg oddechowych i oczu oraz na skórę (wyższe stężenia)

■    zmiany dotyczą głównie tkanek, które pozostają w bezpośrednim kontakcie z substancją

■    wywołują stany zapalne, którym mogą towarzyszyć wtórne zakażenia bakteryjne

■    wyższe stężenia wywołują odruchy obronne: zwiększenie wydzielania śluzu, wstrzymanie oddechu, szukanie dróg ucieczki ze strefy zagazowanej

■    bardzo duże stężenia mogą spowodować utratę świadomości i uduszenie

B.    substancje duszące

^a substancje duszące proste

s azot, wodór, metan i inne gazy biologicznie nieczynne

p uniemożliwiają proces oddychania wskutek obniżenia stężenia tlenu w powietrzu

/ zmiany zdolności do pracy występują po obniżeniu stężenia tlenu poniżej 17%, co odpowiada stężeniu gazu rozcieńczającego rzędu 30%

^a substancje duszące chemicznie

^ szkodliwe przy bardzo małych stężeniach w powietrzu

^ wiążą hemoglobinę, wyłączając część krwinek czerwonych z wymiany gazowej (np. tlenek węgla)

M pozbawiają hemoglobinę zdolności do odwracalnego wiązania tlenu 1 utleniają czynne żelazo dwuwarlościowe hemu do trójwartościowego | nieczynnego (związki mcthcmoglobinotwórczc - chlorany, nadmanganiany, nadtlenokwasy)

i blokują enzymy sterujące procesem oddychania (cyjanowodór, jego sole i pochodne organiczne - nitryle)

C.    substancje narkotyczne

■    silny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza na korę mózgową

•    podział ze względu na sposób działania:

narkotyki bez określonego działania toksycznego, np. podtlenek azotu, węglowodory alifatyczne, oleimy, etery, estry    |§§§ \