CCF20071126006

Program Awangardy Krakowskiej można sprowadzić do następujących

punktów:

'Ą*‘Ą T \f

mm

•    Hasło „3 x M”, czyli Miasto - Masa - Maszyna; skupienie uwagi na tematach związanych z cywilizacją wielkomiejską i z techniką.

•    Prezentyzm, zainteresowanie teraźniejszością, współczesnością.

•    Literatura ma służyć jednostce w odnalezieniu się w nowym, wysoko rozwiniętym świecie.

•    Odrzucenie poetyki romantycznej i młodopolskiej, rezygnacja z natchnienia i intuicji; istotą aktu twórczego jest świadoma pracą, wiersz to celowe dzieło rzemieślnika.

•    Zasada pseudonimowania, w przeciwieństwie do liryki bezpośredniej, zasada oszczędności słów, metaforyzacja wiersza.

•    Liryzm wizualny, zapoczątkowany przez Guillame Apolłinaire’a, czyli świadome kształtowanie tekstu poetyckiego tak, aby przypominał przestrzenną bryłę.

H!

Julian Przyboś, Gmachy

GMACHY

POETA.

W\ WYKRZYKNIK ULICY.

L___-___—1

^rr dwurząd bloków, rozłupany powietrzem, masy współzatrzymane, z których budowniczy uprowadzili ruch, znieruchomiałe piętra.

dachy,

przerwane w skłonie.

mury, wynikłe ściśle, gfcóry naładowane trudem człowieczym:

GMACHY.

pomyśleć:

każda cegła spoczywa na wyjętej dłoni

11.¹ Wyszukaj w tekście Juliana Przybosia przykład metafory. Zinterpretuj ją.

,, ................................

12.¹ Udowodnij, że wiersz Juliana Przybosia jest ukształtowany zgodnie z zasadą liryzmu wizualnego.

... M&S&Cł: ■ • •    • • • •    .....fytfófeću'..

3xf.?ma.... c£a&&h:....................................................................................

2.14. Test doskonalący umiejętność czytania

ze zrozumieniem tekstu krytycznoliterackiego

Nikt lepiej nie scharakteryzuje warsztatu poetyckiego niż sam twórca. Idąc za tym przekonaniem proponujemy Ci przeczytanie ze zrozumieniem drugiego z kolei tekstu, dotyczącego poetyki Awangardy Krakowskiej, tym razem opowiada o niej sam Julian Przyboś. Odpowiadając na pytanie i wykonując polecenia usystematyzujesz wiedzę i udoskonalisz wiele umiejętności niezbędnych na maturze. Należą do nich: wskazywanie tezy zawartej w konkretnych akapitach, rozumienie toku myślenia autora, wyszukiwanie informacji, dostrzeganie intencji nadawcy, rozumienie użytych słów, streszczanie oraz rozumienie głównej myśli konkretnych akapitów. Pamiętaj, aby cytować tylko wtedy, gdy jesteś o to proszony.

Julian Przyboś

Zapiski bez daty

(1)    „Powtarza się zdanie, że poezja jest w dziedzinie artystycznego języka prekursorką prozy. W wierszu, jak w laboratorium, wypracowuje się pewne sposoby, chwyty, które potem przejmuje proza i rozprowadza na szerokich płaszczyznach opowiadania i opisu.

(2)    Jest to słuszne, ale ten przepływ form od wiersza do prozy dzieje się inaczej, niż to sobie wyobrażają naiwni obserwatorzy i niektórzy prozaicy. Dążeniu do czystości w poezji winna by odpowiadać taka staranność w stylu prozy, by również tę prozę można nazwać czystą, a więc wolną od wtrętów niezgodnych z istotą mowy niewiązanej. A zadaniem prozy jest komunikować, to jest przenosić do umysłu czytelnika samą rzecz jak najmniej dostrzegalną drogą. Najlepszym stylem prozy jest styl niewidoczny, nie zatrzymujący na sobie uwagi czytelnika.

(3)    Lecz u nas ciągle jeszcze za piękny styl uchodzi w prozie styl zdobny poetycznymi zakrętasami. Oto czytam w recenzji z pewnej książki,

1

Pytanie z zakresu rozszerzonego