zawór zamknięty
zawór otwarty
Rys. 1. Sterowanie siłownikiem dwustronnego działania
zawór
rozdzielający 4/2,
zawór
rozdzielający 5/2
Rys. 2. Układy sterowania siłownikami dwustronnego działania
Do sterowania siłownikami dwustronnego działania wykorzystuje się zawory czterodrogowe (rys. 1) lub pię-ciodrogowe (rys. 2).
Zastępując sprężynę zaworu monostabilnego drugim popychaczem (rys. 3), otrzymuje się zawór o dwóch położeniach stabilnych - zawór bistabilny. Zawór bistabilny może pozostawać dowolnie długo w przyjętym położeniu przy braku sygnałów sterujących. Do przełączenia w położenie przeciwne wystarczy krótki impuls odpowiedniego sygnału sterującego. Dlatego zawory bistabilne nazywane są także zaworami impulsowymi.
iiymbol ogólny przyciskiem dźwignią
pedałem
popychaczem sprężyną lub przyciskiem
Pt
zapadka, dołączona
w celu utrzymywania określonego położenia
sterowanie elektryczne
■c |
izt |
0 |
elektromagnesem |
elektromagnesem z dwoma cewkami |
sili |
z jedną cewką |
działającymi przeciwsobnie |
elekt |
sterowanie pneumatyczne
sterowanie mieszane
Przykłady symboli zaworów rozdzielających monostabilnych z oznaczeniami przyląc 4 na poprzeniej stronie; oznaczenia sposobów sterowania zaworami pneumatycznym
Zawory sterowane pneumatycznie, oprócz przyłączy roboczych, mają otwory do wp tycznych sygnałów sterujących, zwane przyłączami sygnałów sterujących lub krócej cymi. Liczbowe oznaczenia przyłączy sterujących są dwucyfrowe, informujące w urno bie działania sygnału wprowadzonego do danego przyłącza sterującego. Np. sygnał w łącza 12 powoduje połączenie przyłącza roboczego 1 (przyłącza zasilania) z przyląc gnat wprowadzony do przyłącza 10 powoduje odcięcie przyłącza 1 (odcięcie zasilania)
Ze względu na konstrukcję rozróżnia się zawory gniazdowe i zawory suwakowe.
W zaworach gniazdowych elementem zamykającym jest kulka, stożek, płytka lub talerz.
Zawór kulkowo-gniazdowy (rys. 1) jest dwudrogo-wym, dwupołożeniowym zaworem monostabilnym normalnie zamkniętym (monostabilny zawór 2/2).
Przedstawiony na rys. 1 na następnej stronie zawór talerzowo-gniazdowy jest zaworem trójdrogowym, dwupołożeniowym, monostabilnym (monostabilny zawór 3/2), sterowanym mechanicznie trzpieniem. Do otworu 1 doprowadza się zasilanie, otwór 3 jest wylotem do atmosfery. W stanie normalnym ciśnienie zasilania i sprężyna podporowa dociskają talerz do
przez wzrost ciśnienia
przez spadek ciśnienia
elektromagno albo przyciski ze sprężyną p