zfodzTęjstuej3 jodu polskie*: więzienia dla i ustawie, będę i ustawy jako ilskiego. jąc na 20 ha kami i wyzy-: rolnej, która iła. Za tę prosami i mniej, liekulturalny li leniów, lu-ru i ambicji, wie pracują-v pracowitej i zanieczysz-przeniosły du. To samo neczyszcza- ,j otnice, mar* rolskie trut-ażliwia nor-to politycz-'ów po trut-utniów, tyle owych trut-odtrutniów. ich obsiądą cichnie bu-lógł rozpo-
oszę wskazać te właściwości, którymi charakteryzuje |i{ połączenie wyrazowe będące pleonazmem.
I. Jest to konstrukcja zawierająca co najmniej dwa wyrazy.
! 2. Jest to połączenie wyrazów znaczeniowo tożsamych.
]. Jest to związek wyrazowy, w którym składnik podrzędny gramatycznie (człon określający) i wyraz nadrzędny (człon określany) mają takie samo znaczenie.
[ 4. Jest to związek wyrazowy, w którym człon podrzędny gramatycznie powtarza część treści wyrazu nadrzędnego.
5. Jest to związek wyrazowy o stałej formie i zmiana jego elementów składowych ję|Ł niemożliwa. i Jest to połączenie, którego składniki wykluczają się nawzajem pod względem znaczeniowym.
1 Jest to połączenie wyrazów charakteryzujące się global-nością znaczenia, tzn, znaczenie połączenia nie jest sumą znaczeń elementów składowych.
l)v podanych wyrażeniach proszę usunąć ten człon, który łodniesieniu do znaczenia połączenia jako całości jest ełe-nenteni semantycznie „pustym”, powielającym część tre-id innego składnika związku, i który decyduje o pleona-ityczności całego połączenia wyrazów.
1. tradycyjny zwyczaj;
2. interesująca ciekawostką;
3. praktyczne działanie;
4. przychylna aprobata;
5. ściśle sprecyzować;
6. potencjalne możliwości;
1 zamierzenia na przyszłość; l anachroniczne przeżytki;
9. najbardziej optymalny (sposób działania);
10. wzajemna kooperacj a;
11. wspólna wymiana poglądów.
• Na czym polega poprawa połączenia pleonastycznegc? -Czy elementem nadającym się do usunięcia może być dowolny człon pleonazmu?
/ podanych zdaniach proszę wskazaćpleonazmy, a nastanie tam, gdzie jest to możliwe, opisać mechanizm powitają pleonazmu lub określić przyczynę użycia pieona-jlycznego połączenia wyrazów oraz poprawić błędne kontrakcje.
1. [...] jedynym ratunkiem dla byłego eksboksera jest przeszczep nerki [...],
2. Z naszych obserwacji wynika, że najbardziej preferowane są dwa języki: angielski i niemiecki,
stosunki z Rosją nadal będą jednym z czołowych priorytetów Białego Domu.
4. Największe apogeum popularności przeżywał dwą trzy lata temu.
i. Piłkarz ten już przebił Brazylijczyka Ronalda. Znalazł sobie bowiem osobistego rzecznika prasowego ds. kontaktu i mediami.
6. Planowali przestępstwa z precyzyjną dokładnością.
7. W woj. szczecińskim zaczął się długi maraton podwyżek cen.
8. Koncertowi towarzyszył kiermasz „pamiątek” chopinowskich [...] i sannickiej sztuki ludowej [...] oraz wernisaż otwarcia wystawy.
9. Wizualnie patrząc, pijaczków’ na ulicach miast nie było.
10. Taki test na pewno ułatwi nam wybranie kilkorga bardziej
zdolniejszych dzieci.
Proszę określić, czy znaczenie elementów podrzędnych w połączeniach pleonastycznych, użytych w poniższych zdaniach, są tożsame z najważniejszymi czy z drugorzędnymi cechami znaczeniowymi elementów nadrzędnych. Które z tych pteonazmów są całkowicie błędne, a które - akceptowalne?1
1. Mimo że matka ciężko harowała jako szwaczka, nie podjął pracy.
2. Wiedziałem, że gra ta polega na strzelaniu goli do bramki.
3. Jednym duszkiem wypił szklankę piwa.
4. Został zwolniony z pracy, wyrzucony z partii i skazany na przymusowe wygnanie na wieś.
5. Czy reforma oświaty będzie panaceum na wszystkie problemy szkół?
6. Długotrwałe oglądanie telewizji może zaburzać sen i utrudniać uczniom koncentrowanie uwagi w czasie lekcji.
7. Słynny reżyser obchodził niedawno 95-lecie urodzin.
8. Teraz policja dysponowała kompletem odcisków wszystkich jego palców.
9. To miasto znajduje się w bardzo trudnej sytuacji, jest skłócone i wewnętrznie rozdarte przede wszystkim z powodu partykularyzmu własnego radnych i członków zarządu.
10. W szranki o zwycięstwo stanęło kilkadziesiąt szkół.
11. Nić możemy potępiać w czambuł wszystkich dziennikarzy pracujących w takich tygodnikach.
12. Eugeniusz żył ostentacyjnie na pokaz. Nie krył się ze swoim bogactwem.
JwdProszę wybrać zestaw zawierający wyłącznie związki pleonastyczne, które ustabilizowały się w powszechnym użyciu i stały się środkami normatywnymi (nie są uznawane za niepoprawne).
1. straszne nieszczęście, eksport zagraniczny, akwen wodny, wejść (po schodach) na górę;
2. całkowicie zlikwidować, widzieć na własne oczy, obligatoryjny obowiązek, stary' dziadek;
3. mały domek, młoda dziewczyna, zupełnie pusty, zejść na dół;
4. całkiem pełny, końcowa puenta, wzajemna współpraca, aktywna działalność.
V!.J Proszę wyjaśnić, dlaczego wskazanych związków wy-azowych nie uznamy za pleonazmy.
99