CCF20140328005

Cytologia kliniczna we współczesnej medycynie

konieczność stosowania technik specjalnych np. do określenia histogenezy guza. Szerokie wprowadzenie w patologii badań immunologicznych, a w szczególności przeciwciał monoklonalnych znalazło swoje zastosowanie również w diagnostyce różnicowej w cytologii klinicznej. Brak możliwości oceny struktur tkankowych powoduje, że ocena materiału cytologicznego (aspiraty cienkoigłowe, wymazy) jest niejednokrotnie trudniejsza niż preparatu histologicznego i wymaga badań immunopatologicznych np. różnicowanie raka anaplastycznego z chłoniakiem.

Możliwości wielokrotnego, atraumatycznego uzyskania dobrze zachowanych komórek nowotworowych powoduje, że w niedalekiej przyszłości materiał cytologiczny, a w szczególności BAC, będzie mógł być szeroko wykorzystywany jako metoda pobierania materiału do innych poza immu-nopatologią badań specjalnych np. cytometria, genetyka czy też biologia molekularna.

Cytologia aspiracyjna uważana jest za metodę atraumatyczną i w praktyce wolną od powikłań. Należy jednak pamiętać o przeciwwskazaniach do których w przypadkach zmian niepalpacyjnych zlokalizowanych w narządach wewnętrznych jak wątroba, trzustka czy guzy śródpiersia należą np. skaza krwotoczna lub leczenie przeciwzakrzepowe.

Rozwój cytologii klinicznej, w tym przede wszystkim wprowadzenie cytologii aspiracyjnej dało klinicystom, głównie onkologom, niezwykle dogodną metodę diagnostyczną. Właściwe wykorzystanie tej metody, przez uniknięcie rozpoznań błędnie dodatnich, stwarza konieczność poznania nowych kryteriów diagnostyki mikroskopowej nie znanych dotychczas histopatologom. Ponadto wymaga od patologa nie tylko pełnej znajomości danych klinicznych, ale również szczegółowej znajomości obrazu radiologicznego, ultrasonograficznego czy też tomograficzno-komputerowego. Doświadczenie wielu ośrodków, jak też autora tego artykułu, wskazują że optymalne wykorzystanie cytologii aspiracyjnej jest możliwe, gdy cytopato-log jest w pełni wyszkolonym histopatologiem, który sam wykonuje BAC zmian palpacyjnych lub współuczestniczy w pobieraniu materiału ze zmian niepalpacyjnych pod kontrolą technik wizualizacji jak tomografia komputerowa lub ultrasonografia.

Cytologia kliniczna pozostając nadal metodą skriningową, stała się metodą diagnostyki patomorfologicznej nadążającą za postępem innych działów medycyny i biologii.

Adres Autora:

Zakład Patologii Centrum Onkologii 02-781 Warszawa, ul. Rentgena 5.