Cholesterol jest związkiem nieodzownym dla prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych zachodzących w komórkach i tkankach organizmów wyższych. Jako składnik błon biologicznych uczestniczy w regulacji ich struktury i funkcji poprzez wpływ na aktywność wielu enzymów błonowych oraz decyduje o płynności i przepuszczalności błon. Cholesterol jest ponadto prekursorem wszystkich innych steroidów, takich jak: hormony steroidowe, witamina D, kwasy żółciowe. Uczestniczy w prawidłowej embriogenezie, a jego szczególną rolą jest udział w tworzeniu struktur i utrzymaniu prawidłowej funkcji centralnego układu nerwowego. Wielorakość oddziaływań cholesterolu w warunkach nieprawidłowej homeostazy prowadzi do szeregu schorzeń, a w szczególności do dysfunkcji systemu naczyniowego (miażdżyca, choroba wieńcowa), nieprawidłowego wydalania żółci, zaburzeń embriogenezy, nieprawidłowej proliferacji komórek (nowotwory), zaburzeń w funkcji układu nerwowego.
Zarówno spożywany, jak i syntetyzowany de novo cholesterol transportowany jest z udziałem lipoprotein osocza, z których najważniejsze to lipoproteiny LDL i HDL.
LDL - lipoproteiny o małej gęstości, zwane „złym cholesterolem” transportują cholesterol z wątroby do tkanek obwodowych.
HDL - lipoproteiny o dużej gęstości, zwane „dobrym cholesterolem” uczestniczą w usuwaniu nadmiaru cholesterolu z tkanek peryferyjnych i transportują go do wątroby.
Normy poziomu cholesterolu we krwi:
Poziom |
Zalecana norma |
Wartości graniczne |
Wartości nieprawidłowe |
Cholesterol całkowity |
poniżej 200 mg/dl |
200-220 mg/dl |
powyżej 220 mg/dl |
Cholesterol HDL |
35-85 mg/dl |
im więcej tym lepiej | |
Cholesterol LDL |
poniżej 100 mg/dl |
130-155 mg/dl |
powyżej 155 mg/dl |
Stężenie cholesterolu w surowicy krwi jest funkcją wielu procesów metabolicznych i zależy od czynników genetycznych, żywienia, czynności narządów wewnątrzwydzielniczych oraz integralności czynnościowej życiowo ważnych narządów, takich jak: wątroba i nerki. Przemiana cholesterolu jest ściśle związana z przemianą lipidów. Wzrost stężenia cholesterolu w surowicy krwi stwierdza się w hipercholesterolemii pierwotnej, niedoczynności tarczycy, słabo wyrównanej cukrzycy, zespole nerczycowym, przewie'
1