DSC07376

międzynarodowe. Po II wojnie światowej poświęcił istotną cześć swoich refleksji zanikowi polityczności w jej nowoczesnej postaci oraz utracie przez państwo monopolu na polityczność. Było to według niego związane z rozkładem „jus Publicum Europaeum", międzypaństwowego prawa europejskiego, które przez trzy stu* letia pomagało utrzymać wojnę w pewnych granicach. Niepokoiły go konsekwencje tej utraty monopolu, ponieważ obawiał się, że upadek państwa stworzy warunki dla nowej formy polityki, którą nazywał „międzynarodową wojną domową”. Tak długo jak istniało „jus Publicum Europaeum”, nakładano wojnie ograniczenia, a wzajemna wrogość nie była absolutna; wróg nie był traktowany jako przestępca, ani postrzegany jako definitywny wróg ludzkości. Według Schmitta zmiany te były następstwem zbiegu różnych czynników. Rozwój technologicznych środków destrukcji, liberalna próba delegalizacji wojny oraz ponowne wprowadzenie pojęcia „wojny sprawiedliwej" złożyły się na powstanie dyskryminującej koncepcji wojny. .Dyskryminujące pojęcie wroga jako przestępcy wraz z towarzyszącą mu implikacją/usta causa odpowiadają intensyfikacji środków destrukcji i przeorientowaniu {disorientation) teatrów działań wojennych. Intensyfikacja technicznych środków destrukcji otwiera przepaść równie destrukcyjnej, prawnej i moralnej dyskryminacji***. Odkąd wojnę można uznać za „nielegalną" wrogość trąd wszelkie granice, a przeciwnik zostaje uznany za przestępcę, który jest nieludzki, wróg staje się .wrogiem absolutnym"

W Theorie des Partisanen, wydanej w 1963 roku, Schmitt przedstawia partyzantkę jako wytwór rozkładu klasycznego porządku państwa, opartego na rozgraniczeniu tego. co jest polityczne od tego. co nim nie jest Pojawienie się partyzantów jest związane z tym, że uchylono ograniczenia wrogości. Pozbawieni wszelkich praw partyzanci odnajdują we wrogości

swoje prawa. Gdy zaprzecza się legitymizacji ich praw i pozbawia prawnej ochrony, wrogość staje się jedynym źródłem, z którego czerpię znaczenie dla swojej walki. Schmitt kończy swoją książkę mrożącym krew w żyłach ostrzeżeniem: „W świecie, w którym protagoniści pochopnie rzucają się w otchłań całkowitej degradacji, zanim doprowadzą się nawzajem do fizycznego zniszczenia, rodzą się nowe rodzaje absolutnej wrogości. Wrogość stanie się tak przerażająca, że możliwe, iż pojęcie wrogości straci swoje znaczenie. Zostanie tym samym postawiona poza prawem oraz potępiona zanim rozpocznie się operacja eksterminacji. Operacja ta będzie całkowicie abstrakcyjna i absolutna (...). Zaprzeczenie rzeczywistej wrogości w ten sposób doprowadzi do działań eksterminacyjnych oraz absolutnej wrogości"^s*.

Po 11 września, refleksje Schmitta dotyczące statusu „polityki postpaństwowej" stały się bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Istotnie, mogą nam pomóc uchwycić warunki powstania nowych antagonizmów, jak sugeruje Jean-Franęois Kervćgan^ST, pozwalają nam one na przyjrzenie się kwestii terroryzmu w sposób bardzo różny od dziś obowiązującego, to jest od postrzegania go jako działań odizolowanych grupek fanatyków. Przyjmując postawę Schmitta, możemy rozpatrywać terroryzm jako wytwór nowej konfiguracji polityczności, charakterystycznej dla nowego porządku światowego zorganizowanego wokół hegemonii jednego hipermocarstwa.

Podobnie jak Kervógan uważam, że spostrzeżenia Schmitta na temat niebezpieczeństw powodowanych przez jednobiegu-nowość świata rzucają światło na fenomen terroryzmu. Zdecydowanie istnieje związek między niekwestionowaną obecnie pozycją Stanów Zjednoczonych a mnożeniem się grup terrorystycznych. Oczywiście w żadnym wypadku nie twierdzą, że jest