DSCN0354

4

fizycznym, jeżeli w czasie zjawiska nie powstają nowe substancje, nie tworzą się nowe rodzaje materii. Jeżeli natomiast w wyniku zjawiska powstają nowe substancje o zupełnie innych właściwościach mówimy, że zaszła reakcja chemiczna /zjawisko chemiczne/. Gdy ciała zmieniają jedynie swój kształt lub po* łożenie, np* podczas kucia, toczenia i innych rodzajów obrób* ki, mamy do czynienia ze zjawiskami fizycznymi.

Falenie się ciał, rdzewienie żelaza, korozja innych metali są przykładami reakcji chemicznych i polegają na łączeniu się tych ciał z tlenem. W wyniku spalania powstają związki chemiczne zwane ogólnie tlenkami. Spalanie zachodzi gwałtownie w obecności czystego tlenu, ale odbywa się również bardziej po* woli w atmosferze powietrza. Powietrze jest bowiem mieszaniną azotu i tlenu o zawartości około 21% tlenu i ?8% azotu, Zawiera poza tym pewne ilości gazów zwanych szlachetnymi, pary wodnej, dwutlenku węgla i innych domieszek.

2. OSdOCB WIADOMOŚCI 0 METALACH

Pierwiastki chemiczne dzielą się na dwie zasadnicze grupy - metale i niemetale.

Metale różnią się od niemetali zarówno własnościami fizycznymi, jak i chemicznymi.

Do najważniejszych własności fizycznych metali odróżniających je od niemetali należą:

1.    Charakterystyczny połysk metaliczny,

2.    charakterystyczny kolor * wszystkie pierwiastki metali* czne są kolom srebrzystóbiałego, z wyjątkiem czerwono* złoolstej miedzi i żółtego złota. Stopy metali mają oczy* wiście zabarwienie zależne od ich składników, np. mosiądz tj. stop miedzi z cynkiem, ma kolor żółty lub złocisty, zależnie od procentowej zawartości cynku. W stanie spro* szkowanym metale /większość/ mają kolor czarny,

3. charakterystyczny dźwięk metaliczny - niektóre metale, jak np. ołów, ęą wyjątkiem.

4.    dobra przewodność ciepła - najlepszymi przewodnikami są srebro i miedź,

5.    dobra przewodność elektryczności - najlepiej przewodzą ją srebro i miedź. Opór, jaki stawiają przejściu prądu elektrycznego, rośnie przy podgrzewaniu.

Na tej zasadzie zbudowane są pirometry /termometry/ elektryczne stosowane do mierzenia wysokich temperatur,

6.    budowa wewnętrzna krystaliczna,

7* podatność do obróbki plastycznej, jak kucie, walcowanie /blacha, szyny, kształtowniki/, ciągnienie /drut, rury/ i tłoczenie /naczynia, wyroby z blacJby/.

Metale mają przy tym dużą wytrzymałość i nadają się do obróbki.

Pod względem chemicznym metale różnią się od niemetali rym, że tlenki niemetali połączone z wodą tworzą kwasy, a tlenki metali z wodą tworzą zasady.

Tabele wybranych pierwiastków Metale

Ip.	Pierwiastek	Symbol chemi- czny	Masa właściwa g/cm^	temperatura topnie-nła o
1	5	y	4	■“5
1	Żelazo	Fe	7,9	1528
2	Mangan	Mn	7,4	1260
3	Miedź	Cu	9,9	1083
4	Cyna	Sn	8,3	232
5	Cynk	Zn	7,1	419
6	Ołów	Ib	11.5	327
7	Antymon	Sb	6,6	630
8	kadm	Cd	0,6	321
9	Aluminium	Al	2,7	660
10	Magnez	Mg	1,7	650 I