ekonomia

•    fiskalna : przejmowanie na rzecz państwa dochodów budżetowych potrzebnych do finansowania realizowanych przez państwo funkcji

•    kredytowa : istota tej funkcji sprowadza się do ustalenia czy państwo ma zdolność kredytową, zdolności takiej nie ma państwo o nieuporządkowanym , niezrównoważonym budżecie( T. Grodyński)

•    transferowa

2. Polityczne:

•    demokratyczna: zainteresowanie i wpływ społeczeństwa na opracowanie i wykonanie budżetu

•    planowania: budżet zawsze jest planem (cecha uprzedniości)

•    administracyjna: w sytuacji trudności finansowych (deficyt) organy państwowe mogą wymuszać działania racjonalizujące wydatki budżetowe

Zasady budżetowe:

•    równowagi: odrębnie omówiona - zajęcia 01.06.08r.

•    zupełności: ujmowanie dochodów i wydatków poszczególnych dochodów w sposób brutto i netto, BP powinien obejmować od strony finansowej całą działalność państwa ze wszystkimi jego dochodami i wydatkami.

•    jedności: całość dochodów i wydatków państwa objęta jest jednym dokumentem (planem -budżetem)

•    specjalizacji: dochody i wydatki powinny być ujmowane z dokładnym określeniem źródeł dochodu oraz przeznaczenia wydatków, środki powinny być wydatkowane tylko do wysokości określonej w budżecie i w określonym czasie.

•    operatywności: opracowanie budżetu w ujęciu podmiotowym , tj. wskazanie zadań w zakresie gromadzenia dochodów oraz realizacji wydatków dla konkretnych podmiotów

•    jawności: kwota wydatków = kwocie dochodów, konieczność prezentowania dochodów i wydatków społeczeństwu.

•    gospodarności: wymaga racjonalnego a więc oszczędnego wydatkowania środków publicznych.

Rodzaje dochodów publicznych

1.    Dochody bezzwrotne

2.    Dochody zwrotne : łączone są z zaciąganymi przez publiczne pożyczkami

3.    Wpływy publiczne: to wszystkie środki pieniężne zasilające rachunki władz publicznych, są pojęciem szerszym niż dochody publiczne, gdyż obejmują również wszelkiego rodzaju wpływó o charakterze pożyczkowym. Do wpływów o charakterze pożyczkowym zalicza się:

•    kredyty z banku centralnego

•    kredyty z banków komercyjnych

•    pożyczki od rządów zagranicznych

•    pożyczki od banków zagranicznych

•    wpływy ze sprzedaży weksli (bonów)skarbowych

•    wpływy ze sprzedaży obligacji municypilanych

•    wpływy związane z innymi instrumentami finansowymi potwierdzającymi zaciąganie pożyczek przez władze centralne

•    wpłaty banku centralnego

4.    Dochody publiczne: przejęte przez państwo (samorząd) oznaczają definitywne, bezzwrotne zasilanie finansowe władz publicznych, źródłem tych dochodów są dochody innych podmiotów, wydatkowanie tych dochodów oznacza ostateczne ich zużycie przez władze publiczne. Rozróżnia się następujące rodzaje dochodów:

•    daniny publiczne : cła, akcyza, podatki, jest to klasyczny ciężar nakładany na gospodarstwa domowe i

przedsiębiorstwa, podmiot ponoszący ten ciężar nie otrzymuje w zamian żadnego bezpośredniego świadczenia

•    dochody publiczne z majątku i praw majątkowych: są rezultatem zaangażowania majątku np. skarbu

państwa, majątku komunalnego w procesy gospodarcze, władze publiczne znajdują się w pozycji rentiera

•    pozostałe dochody publiczne: różnego rodzaju opłaty, składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne,

fundusze publiczne (Fundusz Pracy, PFRON)