img016

16

1. Wprowadzenie

nych obiektach - co także bywa wykorzystywane w praktyce jako uboczny efekt technik rozpoznawania.

Przykład. Często proponowanym przykładem transformacji cech jest przekształcenie Karhunena-Loevego, prowadzące do wydobycia najbardziej infor-matywnych i wzajemnie nie skorelowanych cech rozpoznawanych obiektów [3]. Dzięki zastosowaniu tego przekształcenia możliwe jest - w niektórych zadaniach - operowanie w czasie rozpoznawania kilkoma zaledwie, powstającymi po transformacji, składowymi kanonicznymi, zamiast kilkudziesięcioma cechami pierwotnymi.

Na podstawie cech, poddanych uprzednio selekcji i transformacjom lub wykorzystywanych bez żadnego wstępnego preparowania, trzeba podejmować decyzje o przynależności nieznanych obiektów do wyróżnionych obrazów (lub, ujmując to samo inaczej, do ustalonych klas). Możliwe są tu podejścia dwojakiego rodzaju: całościowe albo strukturalne.

Podejście całościowe polega na tym, że bierze się pod uwagę wszystkie cechy całego rozpoznawanego obiektu i podejmuje decyzję o jego przynależności w jednym etapie, w jednym akcie decyzyjnym. Oczywiście metody prowadzące do takiego podjęcia wymaganej decyzji mogą być rozmaite i dalej omówiono kilka spośród nich, porównując je ze sobą i wskazując na ich zalety w konkretnych sytuacjach. Opisano metody oparte na pojęciu odległości w przestrzeni cech i związanych z tym pojęciem intuicjach geometrycznych. Dyskutowano metody oparte na metodach aprosymacji funkcji przynależności, oferujące w określonych okolicznościach bardzo wysoką sprawność rozpoznawania. Możliwe jest podejście oparte na metodach probabilistycznych, nawiązujące do statystyki. Możliwości jest zresztą znacznie więcej. Przykładowo celowe jest niejednokrotnie wyróżnienie takich metod rozpoznawania, które mogą być stosowane także w przypadku znajomości zaledwie niektórych spośród wytypowanych cech. Naturalnie nie zawsze uda się poprawnie rozpoznać obiekt na podstawie znajomości tylko części cech, zatem w metodach tych próby rozpoznawania (połączone z uzupełnianiem wiedzy o cechach rozpoznawanego obiektu) trzeba wiele razy ponawiać, dlatego metody takie pozwalają znajdować rozwiązanie w wyniku wieloetapowego procesu, a nie jednorazowego aktu.

Podejście strukturalne jest odmienne: w rozpoznawanym obiekcie wyróżnia się najpierw określone elementy oraz ustala ich wzajemne relacje. Oczywiście przy wydzielaniu i identyfikowaniu elementów oraz przy