30
Rys. 18 Rys. 1$
podczas obrotów znajduje się nad danym punktem. Jeżeli ostrze zatacza przy obrotach linię krzywy, to występują błąd, który może być usunięty przez mechanika«
Spionowanie tyczki osiągany przez ustawienie jej osi równolegle do kierunku sznura swobodnie zwisającego pionu, patrząc kolejno vr dwóch prostopadłych dc siebie kierunkach. Przy tyczeniu prostej wystarczy ustawić tyczki tylko w jednej płaszczyźnie pionowej przechodzącej przez daną prostą. Ti rezie braku pionu możemy ustawić tyczkę pionowo według krawędzi budynku, słupa telefonicznego lub innego pionowego obiektu.
Do ustawienia tyczki na twardym podłoża (bruk, chodnik) używamy trój-nożnego stojaka żelaznego (rys. 18b).
7 pomiarach kopalnianych rolę tyozek spełniają sznurki pionów; zarówno tyczki jak i piony muszą być oświetlane,
W razie potrzeby, np. przy wyznaczaniu trasy inżynierskiej, wytyczona punkty utrwala się w terenie palikami drewnianymi o długości 30 - 50 cm lub innymi znakami.
Odległośai pomiędzy punktami pośrednimi na prostej zależą od ukształtowania terenu, widoczności i celu pracy. W przeciętnych warunkach punkty pośrednie powinny być wyznaczane w odległościach około 50 a.
Punkty pośrednie na odcinkach nie przekraczających 500 m możemy tyczyć okiem nie uzbrojonym (na oko) albo za pomocą prostych przyrządów optycz-nyoh stosowanych w geodezji (lornetki i węgielnie*), Punkty pośrednie na odcinkach dłuższych niż 500 m, a przy pomiarach precyzyjnych nawet na odcinkach krótszych niż 500 m, należy tyczyć za pomocą instrumentu lunetowego lub promienia laserowego w kopalni. Zasady tyczenia w obu przypadkach są podobne,
Tyczenie w przód odcinka prostej, najprostszym przykłedem tyczenia prostej jest przypadek tzw. tyczenia w przód, gdy pomiędzy dwoma danymi punktami 4 i E, dobrze nawzajem widocznymi, mamy wytyczyć szereg punktów pośrednich (ry6. 20).