37
bę aatrów, np. 5i 1 otrzymujemy punkty D i 2 (rys. JOa), Jeżeli z punktu D i z punktu B zakreślimy taśmą luki o dowolnej, lecz tej samej długości, op, 10 m, to na przecięciu elę łuków otrzymany punkt ?, -Prosta
łącząca punkt V z punktem C jest prostopadło do prostej AB v? punkcie C, Do tyczenie, można zastosować również zwykły sznur, za pomocą którego wyznaczany przyjęte dowolne stało odcinki CD = CE oraz DS = 27,
Inne rozwiązanie jest przedstawione na rysunku 30b, V tym przykładzie korzystamy z zależności
a2 t b2 =‘ e2 (26)
Przyjmując na a i b wartości dowolne, obliczany wartość c, a następnie odmierzany taśmą odcinki a, bt o, jak na rysunku 30h. Otrzymamy w terenie trójkąt prostokątny, a zatem i kąt prosty ?CB (2CA), Jeżeli die odcinków a i 'o przyjmiemy wielokrotności 3 i łn, otrzymany c w całkowityob metra oł oako wielokrotność 5 m (tzw, trójkąt egipski),
J2 + 42 = 52
62 ♦ B2 a 102
Opierając się aa tych samych konstrukcjach (rys, JO), możemy wytyczyć z punktu ? prostopadłą CP do prostej AB, czyli wyzna ożyć punkt C,
Węgle lnioe. Przyrządy służąca do tyczenia kątów prostych i półpełnych nazywamy węgl9lnicami. Są to nlewieikia przyrządy do trzymania w ręce podczas pomiaru lub do ustawiania na specjalnym pionie drążkowym, Ze względu na zastosowaną zasadę węgielnie® dzielimy na wsglolni-oe prze z ie mikowe, zwierciadlane i pryzmatyczne,
ś) Węgielnioa przeziernikowa należy obecnie do przestarzałych typów przyrządów i obecnie nie jest stosowana. Wygląd i zasadę działania tłumaczy rysunek J1, przedstawiający najprostszą w budowie węglelaloę prze-zielnikową,
b) tfęgielnieś zwierciadlana (niepraktyczna w dzisiejszych pracach ze względu na niską dokładność) jest oparta aa biegu promienia świetlnego według prawa Boelliusa (rys. J2), Stanowią ją dwa zwierciadła, nachylone do siebie pod kątem ujęte w ramkę metalową zaopatrzoną w rączkę do