68
8.9. CIEPŁO SPALA!IA I WARTOŚĆ OPAŁOWA
Definicję ciepła spalania i wartości opałowej podano w rozdziale 1.3. najdokładniejszy metody oznaczania ciepła spalania jest pomiar kalorymetryczny. Zasada pomiaru polega na oznaczeniu ilości ciepła wydzielonego podczas spalania znanej masy substancji w bombie kalorymetrycznej w atmosferze tlenu pod zwiększonym ciśnieniem. Efekt cieplny spalania jest sumy efektów cieplnych spalania wszystkich palnych składników węgla. Spalanie węgla kamiennego prowadzi do utworzenia dwutlenku węgla C02, wody H20, trójtlenku siarki SO^.
Bombę kalorymetryczny oraz schemat zestawu kalorymetrycznego przedstawiono na rysunkach 20 i 21. Bombo kalorymetryczna (rys. 20) Jest
to szczelne naczynie grubościenne wykonane ze stali kwasoodpornej. Składa się z trzech elementówi korpusu (i), głowicy (2), nakrętki sa-mouszczelnisjycej '3). Ha końcu jednej z elektrod (4) umieszczony Jest tygielek '5) wykonany zę stali kwasoodpornej. Badany próbkę węgla sprasowany w pastylkę wraz z drucikiem zapłonowym umieszcza się w tygielku
'$). Końcami drucika łyczy się obie elektrody (4). Ha dno korpusu bomby (1) wlewa się 5 ml wody destylowanej. Tak przygotowany bombę kalorymetryczny zakręca się za pomocy nakrętki (3) i napełnia tlenem pod ciśnieniem 2,5 MPa przez zawór zwrotno-wlotowy (6). Kalorymetr (8) z rysunku 20 napełnia się odpowiedniy ilościy wody, której temperatura Jest o 0,5 deg niższa od temperatury wody w płaszczy kalorymetru (9)* mierzonej termometrem (10). Bombę kalorymetryczny (15) wkłada się do kalorymetra (8). Cały zestaw podłycza się do prydu (1.1), uruchamia mieszadło (12), a elektrody (4) łyczy się ze źródłem prydu niskiego napięcia (ok. 6 V> przy pomocy zacisków (7). Pomiaru przyrostu temperatury wody w kalorymetrze dokonuje się za pomocy termometru (13), który wskazuje z dozładnościy do 0,01°C.
Przebieg zmian temperatury wody w kalorymetrze ilustruje rysunek 22.
Rya. 22. Przebieg zalań taa paratury wady w kalarynetrza