IMGP0035

6.4. Ruja i Jej wykrywanie

Ryt. 35. Ccyamki WMunkqJ«cc ptwbie# rozrodu

Od wieku wnZOMjszym kryterium jont masa ciała, która powinna stanowić masy dorosłej krowy. Buhajki są przeznaczane do rozpłodu najcxęk‘^eJ f* ukoócznniu 12—15 miesięcy

6.3. Cykl płciowy

Pod wpływem hormonów produkowanych pmx przysadkę mózgową i jRO' ki. w    | uiecielnych krów i jałówek zachodzą procesy fizjologi*²*'

przejawiające się m.in. zminnanu w wyglądzie zewnętrznych narządów id-nych i w zachowaniu się zwiorząt. Okres talach rytmicznie występując? ó zminn trwa środom 21 dni (z withanianii od 18 do 24 dni> i nosi narwę tdłi płciowego. KaZdy cykl płciowy dzieli się na kilkn krótszych odcinków qs» wych. spośród których najważniejszy dla hodowcy jest okres ókółorujusy trwąjąey **ł dwóch do trzech dni.

Rigo jest to okres gotowości samicy do kopulnqi (okres akceptacji samca}. U krów ruja występuje w regularnych odstępach czasu w ciągu całego roku, dlatego są one uważane za zwierzęta poliestr nlń«. Obserwują* w okresie oko-lorujowym nicciolne krowy ł Jałówki. moZiw zauważyć w ąch wyglądzie » zachowaniu zmiany pozwalające wyróinit trzy następujące po sobie fazy: fazę pr/edrujową. fazę rui właściwej i fazę portu ową Umiejętność ich zauważenia i określenia czasu ich trwania decyduj© o skuteczności krycia lub inseminacji i o powodzeniu w rozrodzie.

Aua przedrujoufa ałgawis się:

-    wzmożoną pobudliwością i niepokojem.

-    skłonnością tło wspinania się na inne krowy przy braku tolerancji na ob-ikukiwanio przez inne osobniki,

I lekkim zaczerwienieniem i obrzmieniem warg sromowych,

-    wydzielaniem skąpego śluzu.

-    spadkiem wydęiwśd I Zmniejszeniem apetytu.

W ki fazie jest jeszcze zbyt wcześnie na u nasion innie lub krycie samicy

Fata rui właściwej charakteryzuje się:

-    tolerancją na obskakiwanie przez inne krowy i skłonnością do wspinania =ię na inne usobmki (obskaki wania innych krów),

-    wydzielaniem obfitego śluzu riyowepi. ciągliwego, czystego, przejrzystego, zwisającego w kształcio sopli.

-    zaczerwienieniem i silnym obrzmieniem warg sromowych, wilgotnością i połyski i w ością błony śluzowąj pochwy.

i wzmożoną pobudliwością i szukaniem kontaktu z innymi krowami.

Poza ta trwa B krów od 16 do 21 < średnio 18) godzin, u jałówek około dwóch godzin krócoj. Druga połowa i koniec fazy rtyowąj to nąjkorzystniejszy termin unasicniania.

Faja    * charakteryzuj* się stopniowym ustępowaniem objawów ru-

jwrjth, m.ln. obrzmienia i zaczerwienienia warg sromowych, śluzu rujowogo <moh jeszcze byś bsrd/.<> lepki, alo mało obfity, czasem Ł domieszką krwi>. toWanrji na obskakiwame i tainlcrtaowanui innymi oaobniknmi. Nn początku tej f«z5 można jeszcze unasieniać.dioć z mniejszym skutkiem.

If samic 1 przodlutąjącą się rają wskazano jest przeprowadzenie rotnsemi-“ęi. fl ponownego unoęicninnia nasieniem uiro swmąjo buhąja. po 10-12 n    od pierwszego zabiegu- Wpływa to na zwiększenie wskaźnika ia*

aj 815*»