Kompleksy 2

Hydroksokompleksy powstają podczas działania mocnych zasad na wodorotlenki amfoteryczne. Halogenokompleksy, w których Ugandami są jony halogenkowe F“, Cl^-, Br^- i I^-. Najważniejsze spośród nich są fluorokompleksy. Są przeważnie b. trwałe. Tworzy je wiele metali i niemetali, np.:

[BF₄] ~ - jon czterofluoroboranowy(III) lSiF₆]^2- - jon sześciotluorokrzemianowy(IV).

W przemyśle ma zastos. sześciofluoroglinian sodu Na₃[AlF₆] przy otrzym. metalicznego glinu. Tiosiarczanokompleksy, w których Ugandami są jony tiosiarczanowe S₂Oj^-, np.:

[Ag(S₂0₃)₂]^3- - jon bis(tiosiarczano)srebrzanowy(I) Bis(tiosiarczano)srebrzan sodu Na₃[Ag(S₂0₃)₂] powstaje podczas działania tiosiarczanem sodu Na₂S₂0₃ na chlorek srebra AgCl i bromek srebra AgBr.

Reakcje te wykorzystuje się do utrwalania papierów i błon fotograficznych.

>- związki łańcuchowe —> związki alifatyczne.

>    związki metaloorganiczne - związki organiczne, w których atom węgla jest związany bezpośrednio z atomem metalu. Otrzymuje się je głównie przez działanie metali na fluorowcopochodne lub na inne związki metaloorganiczne (zastąpienie metali atomem innego metalu).

1.    Związki org. z metalami grupy 1 (sodem, potasem, litem, cezem, rubidem) są bezb. i bezpostaciowe, łatwo ulegają utlenieniu. Na powietrzu gwałtownie zapalają się, czasem wybuchowo. Związki litoorganiczne są szeroko stos. do syntezy zamiast związków magnezoor-ganicznych, np. etylolit CiHsLi - sześciokątne płytki o temp. topn. 95°C, rozp. w benzenie.

2.    Spośród związków org. z metalami grupy 2 i 12 (magnezem, kadmem, cynkiem i rtęcią) najważniejsze są związki cynko- i magnezoorganiczne, stos. do syntezy org. (np. —> Grignarda synteza). Związki rtęcioorganicz-ne, np. dimetylortęć Hg(CH₃)₂ - ciecz o temp. wrz. 92°C, są toksyczne.

3.    Związki org. z metalami grupy 13 (glinem i talem) wykazują właśc. zbliżone do właśc. z.m. z metalami grupy 2, trimetyloglin A1(CH₃)₃ - ciecz o temp. wrz. I30°C, zapala się na powietrzu, trietylotal T1(C₂H₅)₃

-    żółta ciecz o temp. wrz. 129°C.

4.    Ze związków org. z metalami grupy 14 najważniejsze są związki z ołowiem, np. tetraetyloołów Pb(C₂H₅)₄

-    ciecz o temp. wrz. 82°C, silnie trująca, dodawana do benzyny jako środek przeciwstukowy (benzyna etylowa, etylina) oraz z cyną, np. tetrametylocyna Sn(CH₃)₄

-    ciecz o temp. wrz. 78°C.

>    związki nasycone - związki organiczne zawierające pomiędzy atomami węgla lub atomami węgla i innych pierwiastków tylko wiązania pojedyncze, np. propan CH₃—CH₂—CH₃; eter dimetytowy CH₃—O—CH₃;

chlorek etylu CH₃—CH₂C1; metyloamina CH₃—NH₂; cyklobutan; 1,4-dioksan

	/ o \
h2c—ch2 I 1	h2c ch2
h2c—ch2	h2c ch, 0
cyklobutan	1,4-dioksan

>- związki nienasycone - związki, w których występują pary atomów połączonych wiązaniem podwójnym lub potrójnym. Należą do nich węglowodory zawierające wiązania —HC=CH— lub —C=C—, związki z grupą

karbonylową ^)C=0, a więc aldehydy, ketony, oraz

związki zawierające wiązanie —C=N (nitryle), —N=N— (związki diazowe) itp. Z.n. przyłączają do wiązania nienasyconego wodór, fluorowce, ozon, fluoro-wcowodory i in., przechodząc w związki bardziej lub całkowicie nasycone, np.

y°    /^0H

CH₃C^ + H₂ -► CH₃C—H H ‘    ^XH

CH₂=CH₂ + Br₂ ^ CH₂—CH₂ Br Br

HC=CH + C1₂    HC=CH

I I

Cl Cl

>• związki niestechiometryczne -> bertolidy.

>• związki optycznie czynne - związki organiczne odznaczające się zdolnością skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego, przechodzącego przez nie lub przez ich roztwory, o pewien kąt w prawo lub w lewo. Związki prawoskrętne oznacza się znakiem (+), umieszczanym przed nazwą związku, a związki lewoskrętne - znakiem (-), np. kwas (-)-mlekowy. Czynność optyczną wykazują związki mające w cząsteczce asymetryczny atom (lub atomy) węgla, azotu lub fosforu bądź też charakteryzujące się asymetryczną budową cząsteczki (—> asymetryczna cząsteczka).

>• związki organiczne - związki węgla; związki występujące w świecie roślinnym i zwierzęcym, odgrywające istotną rolę we wszystkich procesach życiowych lub otrzymywane syntetycznie. W skład ich wchodzą, oprócz węgla i wodoru, głównie następujące pierwiastki: tlen, azot, siarka, fosfor, fluorowce. Nazwa z.o. pochodzi