24
sposoby metalurgii gazowej. Na przykład działanie na powierzchnią płytki mieszaniny wodoru, czterochlorku tytanu oraz węglowodorów, przy określonym ciśnieniu i temperaturze, powoduje wytrącenie TiC na powierzchniach płytki. Analogicznie zastosowanie czterochlorku tytanu i azotu lub amoniaku pozwala uzyskać warstewkę TiN.
Rys. 1.7. Płytka węglotytanowana lub azototytanowana z węglików spiekanych: 1 - warstwa zewnętrzna (TiC lub TiN) o zwiększonej twardości, 2 - rdzeń o podwyższonych właściwościach wytrzymałościowych
Znane są również sposoby wytwarzania warstewek TiC przez naparowywanie tytanu z fazy gazowej lub wydzielanie tytanu z węglików drogą elektrolizy przy jednoczesnym wygrzewaniu w obecności środków nawęgląjących. W zależności od zastosowanej metody otrzymanie warstwy TiC lub TiN na płytce wieloostrzowej z węglików spiekanych następuje w wyniku procesów narastania tej warstwy lub procesów dyfuzyjnych. W procesach węglotytanowania i azototytanowania pokryte są wszystkie powierzchnie płytki (rys. 1.7), w wyniku laminowania boczne powierzchnie rdzenia (rys. 1.6) są niepokryte. Warstwa TiC nadaje płytce zabarwienie jasnoszare, a TiN złociste. Obydwie warstwy TiC i TiN mają bardzo dobrą przyczepność do podłoża, znacznie większą niż płytki laminowane. Większość producentów stosuje procesy węglotytanowania płytek z węglików spiekanych.
Na podstawie dotychczas opublikowanych wyników badań płytek z węglików spiekanych węglotytanowanych można wymienić szereg ich zalet:
- twardość warstewki TiC jest bardzo duża, w zależności od technologii wytwarzania tych warstewek waha się w granicach 3200-3800 HV przy twardości rdzenia ok. 1400 HV. Porównanie twardości warstwy TiC z gatunkami węglików spiekanych metodami konwencjonalnymi wykazuje dwu-, trzykrotnie większą twardość warstwy TiC,
- warstwy TiC mają dużą odporność na działanie wysokich temperatur, przy temperaturze 700°C w powietrzu utleniają się w 8-9-krotnie mniejszym stopniu niż gatunki konwencjonalne,
- warstwy TiC wykazują dużą odporność na korozję pod działaniem ośrodków ciekłych. Warstwy TiC, a także TiN, hamują zjawiska dyfuzji przyspieszające zużycie ostrza, efektem tego jest wzrost prędkości skrawania nawet do 20-25% w porównaniu z konwencjonalnymi gatunkami węglików spiekanych.
Można spotkać się również z przypuszczeniem, że warstwy TiC ułatwiają tworzenie się na nich warstewek tlenków tytanu, przeciwdziałających pojawia-