P1020377

180 Danuta Możdżeńska-Mrozek, Małgorzata Szylko-Skoczny

Kwestia bezrobocia

181

nych. Instrument)’ te mają przede wszystkim na celu kreowanie zatru-dnienia i poprawy szans bezrobotnych na znalezienie pracy. Chociaż ostatnio nastąpiło zwiększenie udziału aktywnych instrumentów polityki rynku pracy w działalności Urzędów Pracy, zakres ich stosowania jest ciągle niewystarczający. Skuteczność tych instrumentów jest bardzo ograniczona. Są one stosowane wobec względnie niewielkiej grupy bezrobotnych (głównie z powodu barier finansowych i organizacyj. nych). Najczęściej służą jedynie do przerwania na pewien czas sytuacji bezrobocia, zbyt rzadko prowadzą do trwałego zatrudnienia. Niezbędne jest istotne zwiększenie zakresu wykorzystania tych instrumentów, istnieje przy tym potrzeba stosowania ich w sposób bardziej elastyczny, a także konieczność poszukiwania nowych metod i środków — na przy. kład opracowanie i realizacja programów specjalnych, dostosowanych do specyfiki lokalnych rynków pracy (regionalizacja polityki rynku pracy) czy też potrzeb szczególnie zagrożonych grup społecznych, (np. pracowników byłych PGR-ów. młodocianych, inwalidów, długotrwale bezrobotnych).

Prace interwencyjne — zatrudnienie bezrobotnego przez pracodawcę w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, w wyniku umowy zawartej z rejonowym Urzędem Pracy, który kompensuje pracodawcy część wynagrodzenia . Mają na celu utrzymanie zatrudnienia po upływie okresu wspierania finansowego przez Urząd Pracy.

Roboty publiczne — zatrudnienie bezrobotnego w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, przy pracach organizowanych i finansowanych przez organy samorządu terytorialnego lub administracji rządowej.

Programy specjalne — działania w celu promocji zatrudnienia, inicjowane przez organy zatrudnienia na rzecz osób zakwalifikowanych do grup ryzyka na lokalnych rynkach pracy.

7.    Co to jest aktywna polityka rynku pracy?

8.    Czym różnią się prace interwencyjne od robót publicznych?

9.    Kto ma prawo do zasiłku dla bezrobotnego?

Zalecane lektury:

A. Bańka. Bezrobocie—podręcznik pomocy psychospołecznej, Poznań 1992.

Pomoc społeczna wobec zjawiska bezrobocia, red. M. Szylko-Skoczny, Warszawa 1993.

I. Reszke, Stereotypy o bezrobotnych i opinie o bezrobociu w Polsce, Warszawa, 1995.

Rynek pracy w procesie transformacji systemu gospodarczego, red. A. Szałkowski, Kraków 1993.

Rynek pracy w Polsce, raport OECD, Warszawa, 1993.

Społeczne skutki bezrobocia w wymiarze lokalnym, red. M. Szylko--Skoczny, Warszawa 1992.

Wybrane aspekty bezrobocia w Polsce w warunkach transformacji systemu gospodarczego, red. J. Orczyk. Poznań 1994.

Pytania i zadania:

1.    Jak można zdefiniować pojęcia: bezrobocie, bezrobotny?

2.    Na czym polega stan pełnego zatrudnienia?

3.    Dlaczego bezrobocie jest uznawane jako kwestia społeczna?

4.    Jaka jest skala i struktura bezrobocia w Polsce?

5.    Jakie są materialne skutki bezrobocia dla jednostki i rodziny?

6.    Na czym polegają psychospołeczne skutki bezrobocia?