P1050345

Jerzy Bartmiński

178

IJU

Wszystkie trzy podane wartości wskaźnika bogactwa słownikowego: 15,03 (dla P), 14,85 (dla S) i 19,08 (dla R) — są jednak mniejsze od tych, które uzyskał W. Kuraszkicwicz badając porównywalne co do długości fragmenty utworów literackich: Wizerunek Reja — 21,6, Figliki Reja — 25,5, Beniowski Słowackiego — 28,1, Popioły Żeromskiego — 28,7, Worek Judaszów Klonowica — 31, Pan Tadeusz Mickiewicza — 31,5, Kwiaty polskie Tuwima — 38,1*. T. Smółkowa podaje dla 7500 partii Lalki Prusa wielkości w granicach 27— 32⁷, W. Pisarek dla języka prasy — w granicach 28—37*. Teksty poezji ludowej są zatem zdecydowanie uboższe w słownictwo niż utwory literackie. Ubóstwo cechuje obie wersje pieśni, S i R, jednak wersja S, zawierająca liczne i różnorodne powtórzenia leksykalne, przedstawia się jeszcze znacznie skromniej niż R, wręcz zrównuje się z poziomem wypowiedzi gwarowych potocznych, również obfitujących we wszelkiego typu powtórzenia (choć o innej funkcji niż powtórzenia poetyckie; jak wiadomo, z wielkości wskaźnika k nie można wyciągać wniosków stylistycznych). O ile więc porównanie prób P i R pozwala poprzeć tezę Kuraszkiewicza, iż „teksty wierszowane mają zwykle słownictwo obfitsze niż teksty prozaiczne tego samego autora”⁹, o tyle z konfrontacji P z S wynika potrzeba wyłączenia z tego uogólnienia poezji melicznęj w jej naturalnym, rozwiniętym ukształtowaniu językowym.

Szacowanie bogactwa słownikowego tekstów S, R i P na podstawie przebiegów krzywej ranga—częstość i kąta przecięcia tej krzywej ze współrzędną poziomą (tj.

Wykres 1. Krzywa ranga—częstość.-tekst P (N = 10001, W = 1503)

.......R (W- 9901, W= 1895)

? Kuraszkiewicz, La Richesse..., s. 8—11, 49.

⁷ T. Smółkowa, Słownictwo i fleksja „Lalki" Bolesława Prusa. Badania statystyczne, Wrocław 1974, s. 72.

*    W. Pisarek, Frekwencja wyrazów w prasie, Kraków 1972, s. 36.

*    Kuraszkiewicz, La Richesse..., s. 7.