« - rrmtc
2fi8
Kv.c 13^ Of61ny widok stosu, ns którym ■ Fig. |3. General wiew of the pyrę on whlcfa the
gdyż często spotyka się popielnice, w których ciężar fragmentów kostnych wynosi 2000 g i więcej (należy jednak wziąć pod uwagę możU-wość domieszki piasku i drobnych kamieni).
W celu dokładnego scharakteryzowania procesu kremacji, postanowiliśmy spalić także zwłoki małpy (cercopiłecus oiridis), gdyż interęso-wak) nas to. czy miękkie części wpływają w istotny sposób na przebieg spalania zwłok i morfologię spalonych kości. W poprzednim rozdziale przedstawiliśmy krytyczny przegląd poglądów na to zagadnienie**. Wykonany eksperyment utwierdził nas w przekonaniu, że części miękkie ulegają spalaniu dość szybko - podlegają wysuszeniu i zwęgleniu, a na
stępnie spaleniu, zanim zacznie się palić znajdująca pod nimi kość — i nie odgrywają żadnej istotnej roli w procesie spalania się kości. Na zwłokach małpy kończyny jednej strony ciała pozbawionego części miękkich - otaczającej Je warstwy mięśni —— po stronie przeciwnej koń
czyny pozostawiono w stanie nienaruszonym (ryc. 12). Stos, na którym spalono zwłoki małpy, został ułożony z drewnianych belek tworzących rodzaj pięciokąta, którego wnętrze wypełnione było drobnymi szczapami drewna (ryc. 13). Taki układ stosu — Jak się okazało podczas trzech ko-
palono zwłoki małpy
rot. j- pioaHk
corpse of a monkey has been borni . - phoL J. Ptoakk
" J. Strzałko, J. Piontek, A. Malinowski, 1973, s. 190-18*.
Hyc. 14. Przepalone fragmenty szkieletu małpy: w czę&ei górne) kości udowe i »•* młenne pozbawione czMd miąkkich I z zachowanymi crdcUmi miałkimi wykazują ten sem sten zachowania Ł odkształcenie
r«c I. Pław*
Fig. 14. Burat fragments of the monkey'* skeleton; In the top pert ahoulder and thigh bones deprived of soft perts and thoee that taave kept them. show en tqual stele of preservetlon and deformatlon
pfeot J. noaiak
lejnych spalań na zbudowanych w ten sam sposób stosach — stwarzał dobre warunki spalania, gdyż stos zachowywał przez długi czas swoją konstrukcję, nie uległ rozpadnięciu czy rozsunięciu. W jego wnętrzu panowała odpowiednio -wysoka temperatura, gdyż ze wszystkich stron otoczone było ono palącym się drewnem. Przepalone fragmenty szkieletu małpy wy eksplorowano dopiero po zupełnym wystygnięciu popiołu, tj. po około 10 godzinach. Po wyszukaniu poszczególnych części przepalonych fragmentów kostnych okazało się, że kości wyizolowane z warstwy mięśni w porównaniu z kośćmi pochodzącymi od kończyn kompletnych, a więc okrytych warstwą mięśni, nie wykazywały żadnych różnic w stopniu przepalenia, sposobie deformacji czy zabarwienia (ryc. 14>. Otrzymany wynik upewnił nas w przekonaniu, że na ostateczny wynik spalania zwłok tkanki miękkie nie wywierają wpływu. Wyjaśnienie tego zagadnienia w sposób eksperymentalny i teoretyczny pozwala na stwierdzenie, że wykonane uprzednio badania, dotyczące wpływu spalania na