Są konfliktowe, a ich nastrój często się zmienia
Polecenia dorosłych wyko-nują wybiórczo
i przyśpieszaczem ich złości jest gtownu . nadruchliwość. Dlatego nie powinno sir. !Ch ponaglać, pośpieszać, a w rozmowie vLw nywać gwałtownych gestów, krzyczeć. rywać Im. gdy mówią. Powinno się’ miast dać sobie i dziecku trochę czasu n przemyślenia. Niewskazane jest dążenie <j rewanżu na zasadzie: „jak ty mnie. tak j° tobie".
Dzieci nadpobudliwe nie przestrzegają dys. cypliny, są kłótliwe, skore do bijatyk. ? za^. dy pierwsze zaczepiają i wywołują sprzeczki z innymi dziećmi. Mówią zwykle podniesionym głosem, szybko i często chaotycznie z powodu tzw. gonitwy myśli. Może wystąpić u nich zacinanie się. jąkanie, połykanie końcówek. Po gwałtownym, często agresywnym wybuchu szybko się nużą i męczą, popadając nawet w stan bierności i apatii. Czasem występują u nich tiki. obgryzanie paznokci, a nawet mimowolne moczenie się. Przy nadmiernej pobudliwości mogą występować zaburzenia snu. np. płacz we śnie. krzyki przez sen. zrywanie się. Występują u nich częste i krańcowe zmiany nastroju. łatw'o się irytują, bywają szorstkie dla innych. Sprawiają wrażenie, jakby żyły w ciągłym niepokoju i pośpiechu. Nie dbają
0 swoje rzeczy, książki, zeszyty.
Respektują i wykonują polecenia wymagające chwilowego skupienia uwagi i niewielkiego nakładu pracy. Polecenia wykonują wybiórczo: tylko te. które są adresowane bezpośrednio do nich. i tylko pochodzące od tych osób. z którymi są w' dobrych relacjach emocjonalnych. W zasadzie nie słuchają
1 nie wykonują poleceń kierowanych do ca-
łcj grupy czy klasy. Przeciwstawiają się zakazom i’ silnie protestują, gdy zabrania im się robić to. na co mają w danej chwili ochotę. Łatwo nawiązują kontakty z innymi dziećmi, ale też i często popadają z nimi w konflikty, bo lubią przewodzić w grupie lub czymś się wyróżniać. Przez to bywają albo uwielbiani, albo znienawidzeni przez rówieśników.
Dzieci nadpobudliwe rysują i piszą szybko. Przy niepowo
przeważnie brzydko, nie dbając o dokład- dzeniach
ność (ich pismo nosi cechy pisma dysgra- larwo się
licznego, do tego stopnia, że niekiedy same zniechęcają
nie są w stanie odczytać tego. co wcześniej napisały). Dlatego w sytuacji sprawdzianu okazują niepokój, trudno im się skupić.
Pracują wówczas poniżej swoich możliwości Chętnie uczestniczą w zabawach zespołowych. ale przy niepowodzeniach szybko się zniechęcają. Występują z inicjatywą zabaw ruchowych, ale w trakcie zabawy potrafią ją przerwać i zając się zupełnie czymś innym.
Nic lubią zabaw wymagających wysiłku (także intelektualnego). Nie potrafią pr/e-grywać w grach zespołowych, a gdy przegrywają. to obrażają się i obwiniają innych o przegraną. J
Dzieci zahamowane najlepiej czują się w rodzinie i często przez dłuższy czas nie ujawniają cech zahamowania, ponieważ w rela-
dzieci zahamowane z trudem
do szkoty
adaptują się
65