W d/icjuch bibliografii bytu co najninioj kilka momentów pnu lomowych. wpływających na jej rozwój I przeobrażenia. Znajdowało to zazwycsaj swoje odbicie w zwiększonym zainteresowaniu jej problematyką I owocowało opracowaniami — czysto wybitnymi — tej problematyki. Charakterystyczne jest. że zazwyczaj zmiany te determinowała nionml w równym stopniu myśl techniczna (wynalazek druku. reprogrufii, maszyn cyfrowych), jak i naukowa. Ostatni luki okres przemian wiijżu się więc z jodnej strony z coraz szybszymi zmianami technik komputerowych, z drugiej — z powstaniom nowycli metod badawczych, wykształconych przede wszystkim przez naukometrię I bibliometriy.
Bliskich związków bibliografii i bibłiometrłi nie trzeba uzasadniać. są one łatwo dostrzegalne. Podstawową metodą bibliografii Jest opis bibliograficzny. Podstawową jednostką pomiarów blbliometry-cznych jest również opis bibliograficzny. Obie te dziedziny kształtują i dostosowują go do swoich potrzeb, w zależności od tego. Jak głęboko chcą wniknąć w strukturą, czy treść dokumentu. Zasadniczą różnicę stanowi zaś to. że bibliografia zajmuje się także jednostkowymi opisami, bibliometrię natomiast interesują wyłącznie zbiory opisów lub pewnych ich elementów.
0 ile pozycja bibliografii jako odrębnej dyscypliny jest powszechnie uznana, to różnie postrzegany bywa status bibliometrii. Nie czas lu i miejsce na szczegółowo rozważanie tego problemu Godne podkreślenia wydają się jednak glosy włączające w obszar badawczy bibliografii bibliometrię, a przynajmniej tę jej część, która jest związana z dokumentami jako obiektami, ale nie nośnikami informacji (np. rozmiar dystrybucji i książek, wykorzystanie różnych źródeł). Proponuje się objęcie tego typu badań nazwą analizy bibliograficzej*. Można też napotkać stwierdzenie, że analiza cytowań (kojarzona zazwyczaj z naukometrią i bibliometrią) jest częścią metody bibliograficznej. Szeroko uzasadnia taki pogląd Krystyna Uudnarska-fluszajowa ubolewając jednocześnie, iż metodę tę sprowadza się tylko do tworzenia spisów bibliograficznych nie pamiętając, że ma Jeszcze dwa inne warianty stosowane w praktyce, ale niezmiernie rzadko teoretycznie uogólniane. Nazywa je autorka analizą spisów dokumentów oraz właśnie analizą cytowań bibliograficznych3.
* R. HJcrppe: Au out linę ot bibhometncs and citaUoa nnnlysis. Stockholm 1978, s. 28
3 K. Bednarska-Ruszajowa: Metoda bibliograficzna i Jej anttowma-nie. W: Z problemów metodologu i dydaktyki blbUotekoana wsiwa i Informacji naukowej. Kraków 1090. s. 39
KI