polski ubior 7

120. Czepce płócienne sztywne, noszone w domu lub pod futrzanymi kołpakami

Nowym szczegółem przyjmującym się w ubiorze kobiecym drugiei ¹ 21. Kołpak futrzany nałożony

l    v\;ir uu    i i '    .    , ’    ^J na dwa czepce, sztywny biały

połowy A VII w. byty wachlarze zaopatrywane w modne wówczas i czarny okrywający u-łosy srebrne rękojeści i strusie pióra. Równic cennym uzupełnieniem stroju kobiecego były mieszki, zwane popularnie wackami, naszywano kamieniami, łańcuchami i perłami.

Popularnymi wśród kobiet nakryciami głowy były w pierwszej połowic wieku sztywne płócienne czepce (rys. 116a, 120a, b), na które przed wyjściem z domu zakładano futrzane kołpaki (rys. 111, 116b,

117, 120c). Kołpaki osadzano też na dwóch zakrywających włosy sztywnych czepcach, tak jak na pomniku grobowym Zofii Żółkiew-v Sklej w kościele parafialnym w Żółkwi (rys. 121).

W drugiej połowie XVII w. na miejsce kołpaków przyjęła się wśród szlachcianek i mieszczek moda niskich czepców okalających twarz futrzanym wałkiem. Bardzo popularne były' także adamaszkowe, haftowane złotem czepce mieszczańskie, uchodzące za prawdziwa arcydzieła sztuki hafciarskiej (fot. 53). Inny rodzaj czepców' miał poza złotym haftem i koronką w^rokół tw^farzy otoki futrzane z przepaską pod brodą. Ubrana w taki czepiec mieszczka krakowska odziana była W' modny, aksamitny, wykończony pasamonami stanik, spod którego wychodziły bufiaste, przyozdobione koronką i wstążkami rękawy, oraz w różową, jedwabną spódnicę z naszytymi dołem pasamonami (rys. 122).

Szlachcianki zdobiły swe głowy nie tylko czepcami obszywanymi futrem lub złotym galonem, ale także młodsze od nich zakładały dużych rozmiarów zausznice. Moda takich zausznic musiała być

97