1954 roku9 Umiejętność tr.ikluję mianowicie jako sprawność w posługiwaniu się wiadomość unii w toku realizacji jakichś zadań To właśnie rozumienie leży u podstaw materializmu funkcjonalnego. Swoje badania nad pomiarem rozszerzył B. Nicmicrko na diagnostykę pedagogiczna jako teorie rozpoznawania osiągnięć poznawczych i motywacyjnych dzieci i młodzieży (NiemierKo. 1994)
Pomijając inne problemy teorii pomiaru dydaktycznego, zwrócę uwagę już tylko na jeden / nich. Jest nim kwestia zależności pomiaru od sposobu sprawdzania. Ideałem byłoby takie sprawdzanie, które dociera do ważnych dla rozwoju jednostki operacji umysłowych i postaw twórczych, wykazując wpływ zastosowanych w procesie kształcenia treści i metod na rozu'ój tych operacji i postaw.
Zależność tę badał m. in. Janusz Wasyluk na przykładzie kształcenia lekarzy, gdziezwi«rek między celami poznawczymi i behawioralnymi daje się szczególnie dobrze śledzić Między innymi próbował on uslalić. jak dwa narzędzia pomiaru zadania problemowe i „pytania tcznalycmr' apelują do odpowiednich operacji i postaw Otóż pytania tematyczne wykazały wyraźni) przCTWff nad zadaniami problemowymi tylko w sprawdzaniu wiadomości ..pamięciowych", w pozostałych natomiast operacjach - coraz bardziej złożonych - zawodne okazało się zwykłe odpytywane. |xvJv/a\ gdy zasłani.) problemowe stały się trjfnym narzędziem pomiaru tych właśnie operacji.
A chodziło w badaniu o takie operacje, jak interpretowanie faktów, rozwiązywanie problem * w nowych i złożonych sytuacjach, praktyczne posługiwanie sic wiadomości.imi oraz occraztoźo-nych zjawisk i tworzenie oryginalnych rozwiązań (Wasyluk. 1980).
Teoria pomiaru dydaktycznego wyrasta obecnie na dyscyplinę o zasięgu światowym. Obok dydaktyków pociąga również psychologów. Między innymi autorem dzieła o rozgłosie międzynarodowym na temat teorii testów jest uczony szwedzki. I)avid Magnusson, profesor psychologii na Uniwersytecie York . w Toronto. W swoim podstawowym dziele (1981) przedstawia on takie elementy teorii testów:
teoretyczne podstawy pomiaru różnic indywidualnych, metody ustalania tych pomiarów, ich rzetelność i trafność, sposoby praktycznego wy korzystywania wiedzy o testach.
W miarę rozwoju teoria pomiaru dydaktycznego będzie się zajmo--*. wszechstronną analizą wszystkich sposobów pomiaru, jak też tworzeniem f*> wych sposobów Już obecnie wszak ze wiadomo, iż każdy ze znanych d sposobów ma swoje zalety i wady. Rzeczą nauczyciela jest więc wzmacniać I dobre strony używanego sposobu, a zarazem w miarę możności osłabiać | lub ich unikać. Znaczy to tyłe, że każdy sposób najlepiej spełnia swoją .^mu-rowrą” funkcję, gdy sam uzyskuje optymalną postać. Ponieważ jednak każdy sposób tna inne zalety, niezbędne jest stosowanie kilku sposobów, nawzajem wspierających i uzupełniających. Dobrze dla danej treści dobrany układ sjvx> bów sprzyja obiektywizacji oceny nauczyciela, a w przypadku, gdy 'Uva. J >-uczniowie - ich samooceny.
9 Ikilcin lenni wyro/ w twoim Pntceue mutamua. W ar-/aua IW. PZWS. gJ/tc umuJ i ” »
w-minkath wnułonnww;! <po/numc) mopi w< Maś regułami poMępowałiU (thiofaoKk a osKjel'*^
definiuję i-d.«> ..vp«a»iio£ć n podupwanm v*ę wtaiciwym legołatni prey w ylcoajWMM'
zadań" (». 189).
354