pr4

i ;i równio/ warunki organizacyjne do dnHk(>n,ih'iii i umieięl naści i nawyków. Przy jej pomocy jest możliwa także; kontrola i.....mi m miiu

korma obwodowa (obwód ćwiczebny) Mn. im ją zdefiniować, jako wyznaczenie na pewnej przestrzeni zamkniętego obwodu złożonego z kilku stanowisk ćwiczebnych, na których uczeń kolejno wykonuje wyznaczone zada nia ruchowe, określoną ilość razy lub w określonym czasie, mając z góry wyznaczoną długość przerwy na przemieszczanie się i odpoczynek.

Cechami charkterystycznymi dla obwodu ćwiczebnego są:

przydzielenie uczniów do każdego stanowiska przed rozpoczęciem ćwi czeń na obwodzie,

—    rozpoczęcie ćwiczeń na sygnał i wykonywanie ich jednocześnie przez wszystkich uczniów w każdym zespole,

—    zakończenie ćwiczenia na sygnał, lub po wykonaniu określonej liczby powtórzeń,

—    przeznaczenie przerwy odpoczynkowej na przejście do kolejnego stano wiska i przygotowanie się do podjęcia na nim następnego ćwiczenia,

—    całkowite pokonanie obwodu następuje w momencie, kiedy uczniowie znajdą się na stanowisku, od którego rozpoczynali ćwiczenia.

A oto kilka zaleceń organizacyjno-metodycznych, które przestrzegane po zwalają na poprawne przeprowadzenie zajęć w tej formie:

na jednym stanowisku powinno się znajdować do sześciu ćwiczących, należy podzielić klasę w ten sposób, aby grupy na poszczególnych stanowiskach były zbliżone pod względem sprawnościowym, dokładnie określić czas ćwiczenia lub liczbę powtórzeń oraz czas prze

rwy,

— objaśnienia ćwiczeń połączyć z pokazem.

Obwód ćwiczebny pozwala na różnorakie możliwości dozowania obciążeń i stopniowania trudności. C. Malczyk [57] widzi następujące możliwości w tym względzie:

—    zwiększenie liczby powtórzeń ćwiczenia,

—    skrócenie przerw między ćwiczeniami na poszczególnych stanowiskach,

—    zwiększenie całego obwodu, dodatkowe obciążenie ciężarami,

—    zwiększenie intensywności pojedynczego ćwiczenia,

utrudnianie warunków wykonania ćwiczenia, na przykład podniesie nie wysokości poprzeczki lub przyrządu, zwiększenie odległości przy rzutach i biegach, stworzenie równi pochyłej, dodanie podskoków przy odpowiednich ćwiczeniach.

Wydaje się, że ważną sprawą jest określenie optymalnej liczby powtórzeń danego ćwiczenia dla ucznia podejmującego wysiłek na lekcji. W dostępnej literaturze stwierdza się, że takie obciążenie waha się w granicach 6—8 powló

MO

r/.rn |I571 lub ii i(iiln m; na f)0‘i    (>()% maksymalnych możliwości ucznia, klon*

wyznacza sit; w poiituri liczby prawidłowo wykonanych powtórzeń w ciągu ludnej minuty 1102|

Formę obwodową stosuje się głównie podczas kształtowania zdolności moli irycznych.

Forma małych obwodów ćwiczebnych. Jest to forma opracowana i wystandaryzowana w Zakładzie Metodyki Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Charakteryzując tę formę oddajemy głos autorom. „Metoda małego obwo-

•    lu składa się z 3—4 obwodów. Strukturę jednego obwodu stanowią 3—4 czynności ruchowe, kształtowane według zasady od ćwiczenia prostego do coraz l l udniejszego. Ostatnie ogniwo — to konkretne zadanie dydaktyczne. Należy uitem przyjąć, że ogniwa na przykład od 1—3, w każdym obwodzie, stanowią czynności ruchowe będące wszechstronnym przygotowaniem organizmu do

ulania w ogniwie ostatnim danego obwodu” [31], Na jednym spośród utworzonych obwodów uczniowie wykonują zadanie dydaktyczne główne, którego nauczanie było celem lekcji w zakresie umiejętności. Pozostałe 2—3 ćwiczenia w tym małym obwodzie stanowią ciąg metodyczny zadania głównego. Na pozo-■lałych obwodach realizowane są zadania dydaktyczne dodatkowe według podobnej struktury.

Na małych obwodach „mogą być wykonywane zarówno zadania o charakterze poznawczym, polegające głównie na wyuczeniu lub doskonaleniu czynności ruchowych z zakresu różnych form aktywności ruchowej oraz zadania o

*    harakterze kształcącym ukierunkowane na rozwój i kształtowanie sprawno-•ci motorycznej ucznia” [8].

Przechodzenie od ćwiczenia do ćwiczenia na poszczególnych obwodach może odbywać się na sygnał, pod warunkiem, że w poszczególnych obwodach będzie tyle samo zadań do zrealizowania, lub uczniowie będą sami sobie Mgulowali tempo.

Wydaje się, że taka forma prowadzenia zajęć jest godna polecenia ze względu na możliwość wszechstronnego zastosowania. Jednak zdaniem auto-mw przeprowadzenie w ten sposób lekcji wymaga od nauczyciela dużych dolności organizatorskich i sporego doświadczenia, jak również pełnej współpracy ze strony uczniów. Stosowanie jej, zwłaszcza w zespołowych grach sportowych na małej sali gimnastycznej (10x20 m), w które wyposażona jest większość szkół w Polsce, będzie przysparzało dużych trudności lub będzie niemożliwe. Dopiero odpowiednie warunki prowadzenia zajęć z kultury fizycznej mogą przyczynić się do szerszego wykorzystania zalet formy małych obwodów.

Forma indywidualna. Jest to forma diametralnie różna od frontalnego przeprowadzania zajęć. Uczniowie posiadają swobodę i ćwiczą według własne--ii pomysłu na przykład, nauczyciel proponuje 5 minut dowolnych ćwiczeń lub rozgrzewce dyktuje tylko grupę mięśni, która w danej chwili powinna praco-wnć, natomiast konkretne ćwiczenie wybiera uczeń. Forma ta jest nierozerwal-

L4J