Technologie transportowe XXI w.
niotu pracy). Strukturę procesu produkcyjnego transportu samochodowego ’£ produkcji podstawowej, tj. działalności jzwiązanej z przemieszczaniem iw, przedstawiono na rys. 2.3, natomiast na rys. 2.4 strukturę pomocni-procesów produkcyjnych transportu samochodowego, a więc procesów rych z działalnością obsługowo-naprawczą środków przewozowych oraz i i urządzeń ładunkowych. Odrębne potraktowanie procesów pomocni-mających ważne znaczenie w przygotowaniu właściwych warunków do zenia podstawowej działalności gospodarczej transportu samochodowego, przede wszystkim z odmienności przedmiotu pracy, kreującego swoisty produkcyjny i technologiczny, a co za tym idzie specyficzny profil środ-acy i siły roboczej, towarzyszących realizacji produkcji pomocniczej. Po-występowania pewnych, powtarzalnych elementów procesu w produkcji vowej i pomocniczej (środki pracy, przedmioty pracy i siła robocza), ich trzny przekrój różni się w sposób zasadniczy.
grupie środków pracy wyróżnia się dwie zasadnicze kategorie tych środ-rodki trwałe oraz środki obrotowe. Podstawowym kryterium zaliczania .v pracy do jednej z tych kategorii jest sposób przenoszenia ich wartości tworzony produkt lub usługę. Z reguły środki pracy, uczestniczące i cyklach produkcyjnych, noszą nazwę środków trwałych, natomiast te, ■lżywają się w jednym tylko cyklu produkcyjnym - środków obrotowych, twagi na jednostkowy charakter produkcji transportowej, w procesie pro-tym transportu szczególnego znaczenia nabiera sprawa kwalifikacji za-ych pracowników (siły roboczej). Z jednostkowym charakterem produk-sportowej mamy do czynienia zarówno w przypadku produkcji podstawo-c i pomocniczej. Każdy bowiem proces przewozowy, zaliczany do produk-stawowej, wyróżnia się swoistą odrębnością, nawet przy przemieszczaniu mego rodzaju ładunku. Wynika to z możliwości zastosowania do tego żalnych środków przewozowych oraz występowania odmiennych warunków Ize i w punktach ładunkowych. To samo dotyczy produkcji pomocniczej, aż przy działalności obsługowo-naprawczej w każdym przypadku może swać inny zakres rzeczowy obsługi lub naprawy oraz odmienne warunki zno-organizacyjne. Poziom kwalifikacji w poważnym stopniu decyduje ) sprawności przebiegu procesu produkcyjnego transportu oraz o jego eko-nej efektywności. Przy tego typu produkcji rośnie bowiem znaczenie wła-i jej przygotowania i zabezpieczenia.
sedmiotem pracy w procesach produkcji podstawowej transportu jest ła-a zwłaszcza jego przestrzenne przemieszczenie, natomiast w procesie ticzym - pojazd, maszyna bądź zespól podlegający naprawie lub konser-Można byłoby więc sądzić, że przedmiot pracy w procesie produkcji rtowej spełnia wyłącznie bierną rolę, jednakże tak nie jest, ponieważ iiot pracy jest celem podejmowanej działalności produkcyjnej.
ŚRODKI PRODUKCJI
j
U.
Zajezdnie i place postojowe Środki przewozowe Maszyny i urządzenia ładunkowe |
+ |
Ładunki |
Zaplecze socjalno-bytowe Materiały techniczno-eksploatacyjne |
Środki pracy Przedmioty pracy
+
Kierownicy
Maszyniści
Pracownicy ładunkowi Dyspozytorzy Magazynierzy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy socjalni
Siła robocza
-V
SIŁY WYTWÓRCZE
Rys. 2.3. Elementy procesu produkcyjnego transportu samochodowego w sferze produkcji podstawowej
Place Warsztaty Stacje obsługi Stacje diagnostyczne Magazyny Stacje paliw Stanowiska mycia Materiały
techniczno-eksploatacyjne Zaplecze socjalno-bytowe Pogotowie techniczne
Środki przewozowe Materiały i urządzenia ładunkowe Zespoły, podzespoły i części zamienne do regeneracji
Pracownicy obsługowo--naprawczy różnych specjalności Magazynierzy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy służb socjalnych
Siła robocza
J
Środki pracy Przedmioty pracy
_ v ' ŚRODKI PRODUKCJI
V
SIŁY WYTWÓRCZE
Rys. 2.4. Elementy procesu produkcyjnego transportu samochodowego w sferze produkcji pomocniczej
Przedmiot pracy w procesach pomocniczych produkcji transportowej jest mniej aktywny niż w produkcji podstawowej, aczkolwiek "również i w tym przypadku oddziałuje on na strukturę środków pracy i siły roboczej. Inny bowiem będzie profil wyposażenia technicznego oraz zatrudnienia zakładu naprawczego środków przewozowych, a inny zakładu remontowego maszyn