skanuj0032

188 4. DYNAMIKA MASZYN I MECHANIZMÓW Z CZŁONAMI SZTYWNYMI

Maksymalne wartości bezwzględne tych rzutów są

max    = Mrw² (1 - k + X) dla 0 =0,    (4.1341

max | Qy i = Wrw² k    dla 0 =    (4.1351 I

Przyjmując różne wartości współczynnika k, można otrzymać różne warianty wyrażeń na maksymalne wartości bezwzględne rzutów bezwładnoś— ] ci na osie x, y.

Niech najpierw k - 0. Wtedy max \q | = Mria² (1 + X), max |q | = I. czyli w ogóle nie ma sił bezwładności poprzecznych do osi cyliKdraj! siły wzdłuż osi cylindra są bardzo duże.

Następnie niech k = 1 + X. Wtedy max |Q | = 0, max |Q | =

= (1 + X)A/i»w², czyli w ogóle nie ma sił bezwładności wzdłuż osi cyllfl dra; siły poprzeczne są bardzo duże.

Niech k = |(1 + X). Wtedy max |ę_a| = max |$_w| = | (1 + X)Mrw², czyli maksymalne wartości bezwzględne sił bezwładhosci wzdłuż obu są jednakowe i niezbyt duże.

Wybór jednego z tych wariantów lub jeszcze innego zależy od prze— I znaczenia silnika i sztywności karteru wzdłuż osi x i osi y. Bardzo | pospolity jest wariant k = | zbliżony do wariantu k = |(1 + X) . '

Dla liczbowej ilustracji zachowujemy te same dane wejściowe co w przykładzie 4.26: M^ = 2 kg, M2=3 kg, - 1 kg, 2* = 100 mm,

l = 200 mm, a = 80 mm,

b = 50 mm, R = 100 mm i niech k = 1/2. Ze wzoru (4.132)

On

" = ¹ + 3    0 = ²'² k9*

Ze wzoru (4.133)

m.j-100 = ~ •2,2» 100 + 2-50 + 3    100,

skąd m- = 3,9 kg.

Przypominamy, że w przykładzie 4.26 łączna masa przeciwwag była 13,8 kg. Oczywiście, zysku na masie dodanej i uproszczenia konstrukcji nie uzyskano za darmo: w przykładzie 4.27 silnik był całkowicie wyważony; w przykładzie 4.26 jest wyważony tylko częściowo; siły bezwładności działające na podstawę są sprowadzone nie do zera, a tylko I do niezbyt wielkich wartości, które praktyka akceptuje.

Kończąc ten rozdział poczynimy dwie uwagi.

Po podaniu teorii ogólnej ograniczyliśmy się do wyważania statyc*-! nego i korzystaliśmy tylko z pierwszych dwóch warunków układu (4.127|l W wielu przypadkach jest to dopuszczalne technicznie. Zawodzi jednak, gdy mechanizm płaski składa się z kilku zespołów znacznie różniących! się współrzędnymi z (mierzonymi prostopadle do płaszczyzny kierowni—■ czej). Tak jest na przykład w pospolitym przypadku wielocylindrowych* silników w układzie rzędowym (rys. 4.49). Wtedy trzeba uwzględnić wszystkie cztery warunki (4.127), a gruntowne omówienie takich przy- i padków nie mieści się w zamierzonym programie podręcznika.