skanuj0033

Rysunek 37. Wyciąg na pętli Glissona z równoczesnym masażem mięśni karku i obręczy kończyn górnych

Leczenie przewlekającego się zespołu bólowego spowodowanego zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa szyjnego jest trudne i długotrwałe. Chory powinien unikać utrzymywania głowy i szyi w jednej pozycji przez długi czas, jak to ma miejsce przy wykonywaniu niektórych zawodów. Należy również unikać gwałtownych ruchów kręgosłupa szyjnego, zwłaszcza o dużej amplitudzie. Chory powinien spać na równym i twardym podłożu z twardą poduszką pod głową.

Zmniejszenie dolegliwości przynosi okresowe noszenie kołnierza ortopedycznego. Pacjent powinien unikać gwałtownych, obszernych ruchów głową, to jest skłonów i skręcania, a szczególnie odchylania głowy do lylu, utrzymywania długotrwałego pochylenia głowy w przód, np. przy czytaniu.

I .eczenie operacyjne jest uzasadnione u tych chorych, u których mimo leczenia zachowawczego utrzymują się duże zaburzenia neurologiczne.

6.2.4. Część piersiowa kręgosłupa

Zmiany zwyrodnieniowe dotyczą tu przeważnie równocześnie wielu kręgów i spotyka się je często u osób starszych. Przyczyną powyższych /.mian występujących u osób młodych jest choroba Scheuermanna, boczne skrzywienie kręgosłupa, krzywica, urazy kręgosłupa i inne.

Objawy: chorzy skarżą się 11.1 tępe, rozlane bóle pleców, niekiedy występuje nerwoból międzyżebrowy lub bóle naśladujące choroby klatki piersiowej bądź jamy brzusznej.

Fizjoterapia polega na podawaniu leków przeciwbólowych, nastr/.yki-waniu mięśni przykręgosłupowych roztworem lignokainy, stosowaniu masażu i zabiegów cieplnych, ćwiczeń kręgosłupa, ćwiczeń oddechowych.

6.2.5. Część lędźwiowo-krzyżowa kręgosłupa

W powstawaniu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lędźwiowego dużą. rolę odgrywają obciążenia statyczno-dynamiczne tej okolicy, zwłaszcza przy nadmiernej lordozie lędźwiowej.

6.2.5.1. Obraz kliniczny i przebieg choroby

Zmiany wytwórcze trzonów kręgów (osteofity) są przyczyną tępych bólów i nieznacznego ograniczenia ruchomości kręgosłupa lędźwiowego, Duże natomiast bóle powstają w następstwie przemieszczenia się jądra miażdżystego krążka międzykręgowego wywierającego wówczas ucisk na nerwy rdzeniowe lub korzenie nerwowe. Powstają bardzo silne bóle w okolicy lędźwiowej (tzw. postrzał, czyli lumbago) lub objawy rwy kul szowej. Rwa kulszowa (ischialgia) jest zespołem różnorodnych objawów, wśród których dominują ostre bóle promieniujące wzdłuż kończyny dolnej aż do stopy. Nerw kulszowy powstaje z korzeni nerwowych I L₅, S], S₂, S₃, które po opuszczeniu otworów międzykręgowych tworzą pień nerwu kulszowego. Korzenie te znajdują się bezpośrednio w sąsiedztwie krążków międzykręgowych i dlatego wypuklenie lub wypadanie jądra miażdżystego powoduje ich ucisk. Powstaje zatem tzw. konflikt dyskowo-korzeniowy, którego wyrazem są między innymi bóle. Najczęściej taki konflikt występuje na poziomie L₄-L₅ oraz L₅-S,. Ucisk wywierany na korzeń nerwowy Sj przez wypadnięte jądro miażdżyste przedstawia rysunek 38.

73